Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, kreditörlerin Yunanistan’a nakit akışının yeniden sağlanması karşılığında öne sürdüğü koşulların kabul edilip edilmemesiyle ilgili Pazar günü yapılması kararlaştırılan halk oylamasında sandıktan “evet” çıkması durumunda başbakanlıktan istifa edeceğini belirtti.
Çipras, Yunan devlet televizyonu ERT’ye yaptığı açıklamada, halk oylamasının olası sonuçlarıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Sandıktan “evet” çıkması halinde, "hayır"ı savunan hükümetin buna saygı duyacağını belirten Çipras, “Halk oylamasında 'evet' çıkarsa Yunan halkının kararına saygı duyarız. Ancak, ben her mevsimin başbakanı değilim. Bu durumda ülkenin anayasasında belirtildiği şekilde gelişmeler başlatılacak” dedi.
Çipras, hükümetin halk oylaması kararının kreditörler için sürpriz olmadığını, bu konuda kendilerini uyardığını belirterek, Avrupa kurumlarının planının Yunanistan’ı avrodan çıkarmak olmadığını, farklı bir politika olabileceği umudunu ortadan kaldırmak olduğunu ileri sürdü.
Halk oylamasının asıl amacının müzakerelere devam edilmesi olduğunu ve sandıktan “hayır" çıkmasının Yunanistan’ın elini güçlendireceğini savunan Çipras, “Yunanistan’ın iflas etmesinin bedeli çok ağır olacak. Kreditörler Yunanistan'ın avrodan çıkmasını istemiyor. Plan, Yunanistan’ı avrodan çıkarmak değil, farklı bir politika olabileceği umudunu ortadan kaldırmak. Yunan hükümeti krizden çıkabilecek bir şey elde etmiş olsaydı, farklı bir yol bulunduğu mesajı verilecekti. Bunu istemiyorlar. Bu ültimatoma sadece bir insan ya da bir hükümet değil, bir halk verir” diye konuştu.
Başbakan Çipras, süresi bugün sona eren IMF'ye borcun ödenip ödenmeyeceğine ilişkin bir soru üzerine de, kreditörlerle anlaşma sağlanmazsa ödeme yapılmayacağını belirterek, "Bize akşama kadar bir anlaşma versinler, ödeyelim" dedi.
Avrupalı ortaklarıyla bir türlü uzlaşamayan Yunan hükümetinin, kreditörlerin öne sürdüğü koşulları halk oylamasına sunma kararıyla ülke yakın tarihinin en belirsiz ve kritik dönemine girdi.
Atina hükümetinin bu kararını tepkiyle karşılayan Avrupa kurumlarının Yunanistan ile ilgili bir “B planı” üzerinde yoğunlaştığı ifade ediliyor. Pazar günü yapılacak halk oylamasında ‘hayır’ çıkması durumunda ülkenin Avrupa ile bağlarının kesileceği ve birçok ürünün piyasadan kaybolacağı endişesine kapılan Yunan vatandaşları ise ATM’lerin ve marketlerin önünde uzun kuyruklar oluşturuyor.
Yunanistan, Uluslararası Para Fonu’na (IMF) bugün süresi dolan 1,6 milyar avroluk borcunu ödemez ve Avrupa Merkez Bankası’na (ECB) 5,2 milyar Avroluk geri ödemeyi başaramazsa iflas ve Avro Bölgesi’nden çıkma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak.
Derin ayrımlar
Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ın halk oylamasına gitme kararı, Avrupa kurumlarıyla olan ilişkileri koparma noktasına getirirken aynı zamanda Yunan siyasetinde de muhtemelen topluma yansıyabilecek derin ayrımların ortaya çıkmasına neden oldu.
Siyasi gelişmelerin hızlandığı ülkede, halk oylamasında “hayır”ı savunan hükümet kanadı ile Avrupa yanlısı partiler arasındaki görüş farklılığı liderler düzeyinde en sert ifadelerle dile getiriliyor. Başkent Atina’da parlamentonun da bulunduğu Sintagma meydanı ise her gün iki kesimin ateşli taraftarlarının gösterilerine sahne oluyor.
Halk oylamasının görüşüldüğü parlamentoda liderler arasında yaşanan sert tartışmaların ardından SYRIZA ile anlaşma imkanı neredeyse tamamen ortadan kalkan ana muhalefet Yeni Demokrasi Partisi (ND) lideri Andonis Samaras’ın diğer Avrupa yanlısı parti liderleriyle birlikte hükümet aleyhinde gensoru sunma hazırlığı içerisinde bulunduğu belirtiliyor. Samaras’ın, gensoru konusunu Çipras tarafından işleri daha fazla çıkmaza sokmakla suçlanmamak için şimdilik dondurduğu belirtilse de ND’nin, Potami partisini ve PASOK’u da yanına alarak hafta içerisinde bu yönde bir girişimde bulunmasının muhtemel olduğu belirtiliyor. Böyle bir olasılık karşısında Pazar günü sandığa gidilmesi teknik açıdan zorlaşacak.
Siyasi gelişmelerin süratle tırmandığı Yunanistan’da, son günlerde yaşananlardan sonra, her halükarda ülkenin sonucu belli olmayan yeni bir belirsizliğe sürükleneceği değerlendiriliyor.
Uzmanlar, Pazar günü yapılması kararlaştırılan halk oylamasında sandıktan "hayır" çıkması durumunda, doğal olarak Yunanistan Avro’dan çıkma yörüngesine girmiş olacağını, “evet” çıkması durumunda ise ülkenin sonucu belirsiz yeni bir siyasi krize sürükleneceğini belirtiyor.
Yapılan değerlendirmelerde, “Hayır” olasılığında SYRIZA hükümeti “halk iradesi” mazeretini öne sürerek kendi tezlerinde diretirken, her fırsatta Çipras hükümetini güvenilir bulmadığını açıkça belirten kreditörler ise, en iyimser olasılıkla, son sunduğu koşulların eksiksiz kabul edilmesinde ısrar edeceği ifade ediliyor. Ancak, ECB tarafından Yunan bankalarına olan likitide desteğinin kesilmiş olması ve zamanı dolan Haziran borcunun ödenmemesi nedeniyle uluslararası piyasalardaki güvenilirliğini tamamen yitirecek olan Yunanistan için Avro’dan kopma süreci hızlanacak.
Halk oylamasında vatandaşların seçimi “evet” olması durumunda ise, “hayır”ı savunan Çipras’ın başbakan olarak kalmasının anlamı kalmayacağı için, ülkede bir erken seçime gidilmesi kaçınılmaz olacağı belirtiliyor. Ancak, ülkenin kritik durumda bulunması ve yoğun turizm dönemi olması nedeniyle geçici bir hükümet kurulacak ve müzakerelerin tamamlanması ve iflastan kaçınılması için seçimler muhtemelen sonbahara erteleneceği tahmin ediliyor.
Tüm bunlardan sonra, Çipras hükümeti Pazar günü yapılacak halk oylamasının her ne kadar Yunanistan’ın, ya da kreditörlerin teklifleriyle ilgi olduğunu savunsa da, gerçekte Yunanistan’ın Avro Kuşağı’nda kalıp kalmayacağına karar verilecek.
Editör: TE Bilisim
