Birçok ana-baba gibi eğitim psikolojisinin basit ve temel kurallarını göz ardı ederek çocuğunuza arzu ettiğiniz birçok şeyi sistemsiz, zamansız öğ

Birçok ana-baba gibi eğitim psikolojisinin basit ve temel kurallarını göz ardı ederek çocuğunuza arzu ettiğiniz birçok şeyi sistemsiz, zamansız öğretme veya isteme yoluna gitmeyiniz. Çocuğun derslerine ve ileriki hayatına yardımcı olmak endişesi ile pek çok ana-baba, çocuğuna gereksiz bir yığın şey öğretmeye kalkmakta ve onu bunaltmaktadır.

Çocuklarımızı bir papağan ya da teyp zannetmek, ona yapabileceğimiz en büyük kötülüktür. Öğrenmenin aşağıdaki dört ilkesi, öğrenme olayında hangi ölçülere dikkat edeceğimizi belirler.


  • Çocuk, zihin ve beden bakımından öğrenebilecek durumda olmalıdır.

  • Öğrenmek istemelidir. Konuya ilgi duymalıdır.

  • Öğrenilecek konuya ait tecrübeleri olmalıdır.

  • Öğrenme olayına aktif olarak katılmalıdır. Yetişkinler bazı şeyleri okuyarak, seyrederek ya da gerekli bilgileri alarak, hatta duyarak öğrenebilirler, ancak çocuklar hemen her zaman yaparak öğrenirler.



Her çocuğun zekâ ve takvim yaşı farklıdır. Takvim yaşı 8 olan bir çocuğun, zekâ yaşı 10 olabileceği gibi tersi de olabilir. Öğretilecek konular çocuğumuzun zekâ yaşına ve ilgisine uygun olmalıdır. Çocuk ilgi duymadığı, onun için bir cazibe teşkil etmeyen konuları öğrenmek istemez. Bunları zamansız ve yeterli ilgiyi sağlamadan öğretmeye kalkarsak ezberciliği teşvik etmiş oluruz. Çok geçmeden çocuk ezberlediklerinin hepsini unutur.

YAŞLARINA GÖRE ÇOCUKLARIN İLGİ ALANLARI

Çocuklarımızın yaşlara göre ilgilendikleri alanlar farklıdır. Çocuklarımızın davranışlarını yönlendirmek ve onları daha iyi anlamak için, hangi yaş grubunda hangi konulara ilgi duyduğunu bilmelidir. Böylece tutumunuzu onların ilgilerine göre ayarlayarak eğitimle ilgili yanlışlardan korunabilirsiniz. Onlara kazandıracağınız alışkanlıklar ve değer yargıları için bu ilgi merkezlerinden faydalanabiliriz. Mesela 11 yaş civarında, ilgiler belli merkezlere yönelmeye başlar. "Mademki 11 yaş sıralarında ilgiler belli noktalara toplanmaya başlıyor, çocuğumun ilgilerini faydalı alanlara çekmek için ne yapmam lâzım?" sorusu sizi öğretimin ta içine çekecektir.

Çocuklarımıza göstereceğimiz davranışlarda, onların yaş gruplarına göre gösterecekleri özellikler, bizim için rehberdir. Onlara yükleyeceğimiz görevlerde bu özellikleri dikkate almak zorundayız.

1-3 Yaş Grubu:

Bu yaşlarda çocuklar, duygularına göre hareket ederler. Doygunluk veren nesnelerden hoşlanırlar, ona yaklaşır, acı veren nesnelerden kaçarlar. Kendilerine yakın olan nesnelere karşı ilgi gösterirler. Anne, baba, kardeş, oyuncak, evcil hayvanlar vs.

4-6 Yaş Grubu:

Bu yaş grubu çocukların oyun çağıdır. Her çeşit oyundan büyük zevk alırlar. Bütün oyunlara ilgi gösterirler. Ayrıca hayal gücü alabildiğine geniştir. Masallara büyük ilgi duyarlar.

Olayların sebep ve sonuçlarına ilgi gösterirler. Bu sebeple durmadan soru sorarlar. Bitmeyen bu soruları sabırla cevaplamalıdır. Sabırsızlık göstererek kızmayın ve sorularını engellemeyin.

Küçük çocuk sınırsız merak gösterir. O, serbestçe keşfedebileceği, ilgi çekici bir çevreye sahip olmak ister. Bu çevre, büyük ölçüde anne ve babalar tarafından oluşturulur. Sizler evde, uygun materyalleri sağlayabilir ve de çocuklarınızı evin dışında da ilginç yerlere götürebilirsiniz.

7-9 Yaş Grubu:

Öğrenmeye karşı ilgi artar. Masallara olan ilgi azalır. Özellikle akranlarının hayat hikayeleri ile çok ilgilenirler. Kendi yaşlarındaki çocukların başlarından geçen olaylar onları müthiş etkiler. Bu sebeple kendilerine, kahramanları kendi yaşlarında olan milli, ahlaki ve insanî hikayeler okutturulup anlattırılabilir. Gerçek veya yarı gerçek olayları okumaktan veya dinlemekten hoşlanırlar.

Haftaya bu konuya devam edeceğim.