DERSTE NOT TUTMA

Not tutma, bir konuyla ilgili bilgilerin özetlenerek ileride kullanılmak amacıyla belli bir yere yazılması işlemidir. İleride istifade edilemeyen ve bir

Not tutma, bir konuyla ilgili bilgilerin özetlenerek ileride kullanılmak amacıyla belli bir yere yazılması işlemidir. İleride istifade edilemeyen ve bir karalamadan öte gitmeyen kayıtlar boşuna bir gayret ve dinlemeyi veya okumayı bölen bir faaliyettir. Not almanın çeşitleri ve her çeşit için ayrı usulleri vardır. Bu makalemde bunlardan okuduklarınız ile dinlediklerinizin notlara aktarılması üzerinde duracağım.
İyi bir notun birkaç fonksiyonu vardır:
Yazar veya konferansçının plânını anlamanıza yardım eder; sizin daha büyük doğrulukla ve uzun zaman hatırlamanıza yardım eder ve size imtihanlardan önce tekrarlamalarda kullanacağınız komple ve toplu özetler verir.
(1) Ders verilirken talebe not almak ihtiyacını da hisseder. Yalnız öğretmenin ağzından çıkanların durmadan yazılmaya kalkılması iyi bir not alma tarzı değildir. Yazarken kopukluklar hasıl olabilir. Uzun yazma durumunda geri kalıp öğretmenin söylediklerini takip edemezsiniz. Onun için talebe şematik not almasını ve kelimeleri, cümleleri şifre gibi kısaltarak yazmasını öğrenmelidir. Fikri birkaç kelimeye sıkıştırın. Yalnız müracaatlar; tarifler, formüller, direkt nakiller ve tarih gibi hususları tam olarak yazın.
(2) Bir derste veya konferansta, konuşmacının ana konusu, konuşmadaki amaç iyice tespit edildikten sonra, bu ana fikrin etrafındaki yardımcı fikirler, misaller, ispatlar kısaltılmış kelime ve cümleler halinde ve şematik olarak kısaca ve süratle yazılıp konuşma izlenmeye devam edilmelidir.
Bu suretle ana fikir, yardımcı fikirler, misaller daha iyi belirtilmiş ve akılda kalmış olur. Gerek okurken gerek ders dinlerken, sistematik şema şeklinde kısa notlar almalı.
İyi bir not, ders hakkında kuşbakışı bir fikir verebilen nottur.
(3) Derste not almada, ana düşüncenin tespit edilmesi ve dikkatin konuya verilebilmesi için konu önceden okunmalıdır.
(4) Yazarın ya da öğretmenin, anlatım biçimini bilmek de not almayı kolaylaştırır.
(5) Ders veya konferansa başlarken, not alınacak sayfanın sağ üst köşesine tarih atılır; çizgi çekilip altına dersin adı yazılır. Üst satırın ortasına konu yazılır. Ders veya konuşma ilerledikçe, ana fikirler, ana fikri destekleyen temel ve yardımcı fikirler, misaller, kavram ve terimler kısaltılmış kelime ve cümlelerle şöyle not edilir:
Tercihan not defterinizin sol sayfalarını ders ve münakaşa seansları notları için; sağ taraf sayfalarını ise aynı konuda ders kitabı veya dış okumalarda aldığınız notlar için kullanın.
Şematik not almada, tam cümle yazmaya gerek yoktur. Kelime kısaltmalarını her talebe kendine göre yapabilir.
(6) Alınan notların çok uzun olması, not etmenin asıl amacına ters düşer. Bu durumda, asıl bilinmesi gereken (ana fikir) yanında; çok lüzumlu olmayan bilgilerin de yazıldığı bir not tutma şekli uygundur. Konunun en önemli yanları yazılırken, notlarda sonuçlar da bulunmalı. Sonuçlar önemli konularla bağlantılı olmalı.
(7) Tesirli ve sistemli bir notta, yazılan bilgiler kendi aralarında anlamlı bir şekilde gruplandırılmalı ve sıralamaya tabi tutulmalı. Sistemli not tutmak için yukarıda gösterildiği gibi notlar maddelendirilmelidir.
(8) Bir noktayı kaçırırsanız, onu yakalamak için hemen durmayın. Boş yer bırakın ve sonra onu başka birinden kopya edin.
(9) Gerekir ise notlarınızı ya dersten hemen sonra veya mümkün olduğu kadar erken, vakit geçirmeden gözden geçirin. Yanlış ifadeler ve atlamalar varsa düzeltin. Bu gözden geçirmeyi asla ertesi güne bırakmayın.
(10) Esas fikirlerin ve öğretmenin önemli dediği satırların altını tercihan kırmızı kalemle çizin veya büyük harfle yazın.
(11) Not tuttuğunuz kâğıt konusunda cömert olun. Küçük kağıtlara yazmaya çalışmayın. Her yeni fikri, yeni bir satıra yazın. Yanlışlık yaparsanız silmeyin zaman kaybedersiniz, üzerini çizin.
(12) Notlarınızın tamamını yeniden kopya etmeyin. Bu çok vakit kaybettirir. Esasen notlarınızı ilk seferinde kullanılabilecek şekilde tutmayı öğrenmelisiniz. Yani düzgün ve okunaklı bir yazı ile not tutulmalı. Ancak gerekiyorsa notları temize çekin, yalnız notu tuttuğunuz günün gecesi değil, en geç bir sonraki dersten önce yapın. Çünkü notları temize çekerken konu üzerinde düşünecek ve mükemmel bir tekrar yapacaksınız.
(13) Ders çalışırken bu notlardan faydalanılır. Bir konu üzerindeki notlarını, bir arada muhafaza etmeli. Arandığı zaman bulunamayan notlarla, hiç not tutmamak arasında pek fark yoktur.
(14) Bazı talebelerin, başkalarının tuttuğu notların fotokopilerini alarak yararlanmaya çalıştıkları görülmektedir. Bu hatalı bir yoldur. Çünkü not alma işi, tamamen ferdi anlayış ve bilgiye dayanan bir husustur. Başkasının notu, notu alana ifade ettiği bilgi ve kavramları, başkalarına aynı şekilde iletmez.
(15) Her dersin özelliğine göre not defteri kullanmak, bütün derslerin notlarını aynı deftere yazmaktan daha kullanışlıdır. Kartlara yazılan notlar değişik amaçlıdır. Talebeler için kullanışlı değildir. Zaten saklanması da güç olur. Alınan notların daha sonra kullanılacağı unutulmamalıdır.
(16) Konuşmanın hızlı aktığı yerde yazamadığınız her kelime için bir çizgi ( _____ ) koyun. Bilahare notu tamamlamanız gerektiğini hatırlatır.
(17) Kâğıdınıza geçireceğiniz şekil, şema veya tablo varsa bunlara uygun boş yer bırakın.
(18) Ders esnasında tesirli ve verimli not almanın baş şartı dersi çok iyi dinlemektir.
(19) Not alırken anlatılanların tamamını değil, temel görüşleri, ana fikirleri ve anahtar kelimeleri yazmalı.
(20) Not tutmak bir amaç değil araçtır. Not tutacağım derken dersi dinlemeyi terk etmemeli.
Not tutma, öğrenme olayının ön şartlarını yerine getirmeye imkân verir. Bunlar:
(a) Uyanıklık ve dikkat.
(b) Aktif katılım.
(c) Motivasyon ve
(d) Sonuçların geri bildirimidir. (Buna geri besleme de denir.)
Not tutma konusundaki son değerlendirmem ise şudur: Bugün gelişen teknoloji ile öğrenciler çeşitli ses ve görüntü kayıt cihazları edinip kalem ve defteri bir tarafa bırakıp şartlar uygunsa dersin tamamını kayıt altına alıp evde tekrar yapabilirler.