Hemodiyaliz tedavisi uygulanan hastalarda beslenme tedavisinin amaçları, protein-enerji beslenme yetersizliğinin önlenmesi, sıvı ve elektrolit bozukluklar

Hemodiyaliz tedavisi uygulanan hastalarda beslenme tedavisinin amaçları, protein-enerji beslenme yetersizliğinin önlenmesi, sıvı ve elektrolit bozukluklarının azaltılması ve kanda üre görülmesinin engellenmesidir.
Diyaliz sırasında protein ve aminoasit kayıpları oluşur. Bu nedenle diyaliz hastalarının protein gereksinimi, diyaliz öncesi döneme göre artar. Protein, sağlıklı kan protein seviyelerini korumaya ve sağlığı iyileştirmeye yardımcı olabilir. Protein ayrıca kasları güçlü tutmaya ve yaraların daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur, bağışıklık sistemini güçlendirir ve genel sağlığı iyileştirir.
Yer fıstığı, fındık gibi yağlı tohumlar, kuru fasulye, bezelye ve mercimek gibi kuru baklagiller protein içerse de bu gıdalar genellikle hem potasyum hem de fosfor bakımından yüksek oldukları için sınırlanmalıdır.
Kilo kaybı için kalori alımının sınırlanması ve/veya kan şekeri kontrolü için karbonhidrat alımının yönetilmesi gerekmiyorsa, tahıl ve ekmek grubunda ekstra sınırlamalara gerek yoktur. Fosfor alımını sınırlamak için tam buğday ekmeği, kepekli tahıl ve kahverengi pirinç gibi “tam tahıl” ve “yüksek lifli” yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
Kemik sağlığı için kalsiyum çok önemli bir mineraldir. Ancak kalsiyumdan zengin olan besinler aynı zamanda fosfordan da zengindir. Bu nedenle kalsiyum-fosfor dengesini sağlayabilmek ve kalsiyum kayıplarını önleyebilmek için fosfor bağlayıcı ilaçlara ihtiyaç duyulmaktadır. Az yağlı yoğurt, tuzsuz az yağlı peynir, çökelek, lor peyniri, az yağlı inek sütü, soya sütü, badem sütü, tofu peyniri gibi besinler tüketilebilmektedir.
Bütün meyvelerde bir miktar potasyum bulunur. Ancak bazı meyveler diğerlerinden daha çok potasyum içerir ve sınırlandırılması veya tamamen kaçınılması gerekir. Bu meyveler arasında portakal, kivi, nektarin, kuru erik, kuru üzüm (genel olarak kuru meyveler), muz ve kavun yer almaktadır.
Benzer şekilde bütün sebzelerde bir miktar potasyum bulunur. Ancak patates, domates ve domates sosu, enginar, balkabağı, brokoli, avokado, pancar ve ıspanak (pişmiş) gibi sebzelerde daha çok bulunduğundan sınırlanmalı gerekiyorsa tamamen kaçınılmalıdır.
Potasyum oranını düşürmek için sebzelerin ve meyvelerin kabukları soyularak küçük parçalar hâlinde doğranıp haşlanmalı, haşlama suyu dökülmeli ve yeni eklenen suyla pişirme işlemi yapılmalıdır.
Daha az tuz ve tuzlu yiyecekler tüketilmelidir. Yemeklere lezzet katmak için tuz yerine taze bitki ve baharatlar kullanılabilir. Bu şekilde kan basıncının kontrol edilmesine yardımcı olunur. Aynı zamanda diyaliz seansları arasında sıvı ağırlık artışını azaltmaya da yardımcı olabilir, çünkü tuz susamayı artırır ve vücudun sıvı tutmasına neden olur.
Yiyecek paketleri üzerindeki etiketler, diyette tüketimi kısıtlı veya yasak bazı malzemeler hakkında bilgi verecektir. Sodyumu sınırlandırmak ve fosforu kontrol etmek için bu etiketleri doğru bir şekilde okumayı öğrenmek gerekmektedir.