Kıymetli okuyucularım, bu hafta sizlere hayatımızda büyük önem arz eden komşuluk hukuku hakkında bilgiler vermeye çalı
Kıymetli okuyucularım, bu hafta sizlere hayatımızda büyük önem arz eden komşuluk hukuku hakkında bilgiler vermeye çalışacağım. Günümüzde şehir hayatının gereği artık toplu yapılarda, çok katlı apartmanlarda yaşıyoruz. Buna bağlı olarak da toplu yaşamanın getirdiği kurallara dikkat edilmesi gerekiyor.
Ülkemizde komşuluk hukukuna ilişkin kanuni düzenlemelerin toplu hâlde yer aldığı müstakil bir mevzuat yoktur. Konuyla ilgili hususlar genel olarak Kat Mülkiyeti Kanunu ve Türk Medeni Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu’nda dağınık hâlde düzenlenmiştir. Bunun yanı sıra Kabahatler Kanunu’nda da komşuluk hukukuna dair birtakım düzenlemeler vardır. Bunlara ek olarak toplu yapı Yönetim Planını da sayabiliriz. Yönetim Planı toplu yapılarda adeta anayasa niteliğindedir ve bütün kat maliklerini bağlayıcı özelliği vardır.
Kat Mülkiyeti Kanunu’ndaki Hükümler
Konuyu toplu hâlde yaşayan komşuların birbirlerine ve çevreye karşı verdikleri rahatsızlıklar olarak iki ana grupta toplayabiliriz. Bu husustaki esas düzenleme Kat Mülkiyeti Kanunu’nda yer almaktadır. Toplu yapılar olarak adlandırdığımız apartmanlarda veya sitelerde, kat maliklerinin komşularına veya çevreye verdikleri rahatsızlık kanunun 18. maddesinde detaylı olarak düzenlenmiştir. Buna göre; “Kat malikleri gerek bağımsız bölümlerini gerek eklentileri ve ortak yerleri kullanırken doğruluk kaidelerine uymak, özellikle birbirini rahatsız etmemek, birbirinin haklarını çiğnememek ve Yönetim Planı hükümlerine uymakla, karşılıklı olarak yükümlüdürler. Bu kanunda kat maliklerinin borçlarına dair olan hükümler, bağımsız bölümlerdeki kiracılara ve oturma (Sükna) hakkı sahiplerine veya bu bölümlerden herhangi bir suretle devamlı olarak faydalananlara da uygulanır; bu borçları yerine getirmeyenler, kat malikleriyle birlikte müteselsil olarak sorumlu olur.”
Medeni Kanun’daki Hüküm
Konuyla ilgili diğer bir kaynak da Medeni Kanunumuzdaki hükümdür. Kanunun “Komşu Hakkı” üst başlığıyla, gayrimenkulün “Kullanım Biçimi”ne ilişkin düzenleme olan 737. maddesinde; “Herkes, taşınmaz mülkiyetinden doğan yetkileri kullanırken ve özellikle işletme faaliyetini sürdürürken, komşularını olumsuz şekilde etkileyecek taşkınlıktan kaçınmakla yükümlüdür. Özellikle, taşınmazın durumuna, niteliğine ve yerel adete göre komşular arasında hoş görülebilecek dereceyi aşan duman, buğu, kurum, toz, koku çıkartarak, gürültü veya sarsıntı yaparak rahatsızlık vermek yasaktır. Yerel âdete uygun ve kaçınılmaz taşkınlıklardan doğan denkleştirmeye ilişkin haklar saklıdır.” ifadeleriyle komşuların uyacağı genel çerçeve kanun koyucu tarafından çizilmiştir.
Borçlar uKanun’daki Hüküm
Komşuluk hukukundan kaynaklanan ve daha çok kiracıları ilgilendiren bir diğer düzenleme de Borçlar Kanunumuzdadır. Kanunun “Kiracının Borçları”nı düzenleyen 256. maddesinde; “Kiracı, kiraladığı meskeni kullanırken tam bir özenle hareket etmeli ve apartmanda oturanlara karşı yükümlülüklerini yerine getirmelidir” denilerek, kiracıların da uymak zorunda olduğu yükümlülükleri belirlemiştir.
Kabahatler Kanunu’ndaki Hükümler
Toplu yapı ve apartmanlarla ilgili Kabahatler Kanunu’nda da çeşitli fiiller kabahat olarak belirtilmiş ve cezaları öngörülmüştür. Bunları aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz: Sarhoş olarak başkalarının huzur ve rahatını bozacak şekilde davranışlarda bulunmak, başkalarının huzur ve rahatını bozacak şekilde gürültüye neden olmak, apartmanın ortak yerlerinde sigara içmek, çöpleri ortalığa atmak, apartman sakinlerinin rızası olmaksızın ortak yerlere bez, kâğıt ve benzeri afiş ve ilan asmak.
