Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Kuzey Kore'nin hidrojen bombası denediği iddiası üzerine bu ülkeye yeni yaptırımlar uygulamayı tartışıyor.
Kuzey Kore'nin başarılı bir şekilde hidrojen bombası denemesi yaptığını iddia etmesi bölgede ve tüm dünyada hem endişe hem de tepkiyle karşılandı.
Birçok ülke, Kuzey Kore'nin başarıyla test ettiğini iddia ettiği kadar nükleer teknolojiye sahip olmadığını savunuyor ancak uluslararası toplum bu ülkenin uzun süredir kitle imha silahları üzerinde çalıştığı konusunda hemfikir.
Konsey, Kuzey Kore'nin 2006 yılında balistik füze denemesi yaptığı iddiası üzerine 15 Temmuz 2006'da 1695 ve 14 Ekim 2006'da 1718 sayılı iki BMGK kararını kabul etti. 1718 sayılı karar, BM Şartı'nın güç kullanma yetkisini içeren 7. bölümü altında düzenlendi.
Kararda Kuzey Kore'nin nükleer silah ve balistik füze deneme yapması yasaklanarak balistik füze programıyla ilişkili tüm eylemlerin durdurulması istendi.
Kuzey Kore'den tüm nükleer silahlarını ve nükleer programlarını teyit edilebilir ve geri dönüşümü olmayan şekilde sona erdirmesi istenen kararda, bu ülkeye giden ya da ayrılan kargo gemilerinin kitle imha silahı ve ilgili malzeme taşıdığı ihtimaliyle aranabileceği belirtildi.
- 1718 Yaptırımlar Komitesi
Kararda Kuzey Kore'nin tank, çapı geniş top sistemleri, saldırı helikopteri, savaş gemisi, füze ve füze sistemleri ile yedek parçalarını ithal ya da ihraç etmesi yasaklandı.
Üye ülkelerden Kuzey Kore'nin silah programıyla ilişkisi olan tüm bireylerin varlıklarını dondurmaları ve seyahatlerine izin vermemeleri istenen kararda bu ülkeye lüks ürün ihracı da yasaklandı.
Kararın uygulanması, denetlenmesi ve ambargo listesinin tespit edilmesi için de "1718 Yaptırımlar Komitesi" oluşturuldu. Konsey ilerleyen yıllarda Kuzey Kore'ye yeni yaptırım ve önceki yaptırımların süresinin uzatılması kararları da aldı ve tüm yaptırımların takibi için 1718 Yaptırımlar Komitesi görevlendirildi.
- Yeni yaptırım hazırlıkları
Kuzey Kore'nin hidrojen bombası denemesi yaptığını açıklamasının ardından çarşamba günü acil olarak toplanan Konsey, Pyongyang yönetimini şiddetle kınadı ve yeni yaptırımlar uygulanması için çalışma başlatılmasında uzlaştı.
Henüz yeni yaptırımlar için bir karar tasarısı metni Konsey gündemine alınmadı ancak özellikle Batılı ülkelerin bu konuda çalışma yaptıkları belirtiliyor.
BM Güvenlik Konseyi, Kuzey Kore'nin nükleer programı haricinde bu ülkede işlenen insan hakları ihlallerini de yıllık gündemine almıştı. Bu konudaki ilk toplantıyı 2014 sonunda yapan Konsey, aralık ayında ikinci toplantıyı gerçekleştirerek bu ülkede işlenen insan hakları ihlallerinin dünya barış ve güvenliğine etkisini tartıştı.
Konunun Konsey gündemine alınmasına Rusya ve Çin itiraz etmiş ancak prosedüre ilişkin oylamalarda daimi üyelerin veto yetkisi olmadığından konu Konsey'de ele alınabilmişti.
Kuzey Kore'ye yeni yaptırım kararı alınabilmesi için veto yetkisi olan Rusya ve Çin'in tutumu belirleyici olacak. Yeni karar alınamaması ihtimaline karşı da ABD ile bazı ülkelerin kendi yaptırım kararlarını uygulamaları bekleniyor.
Editör: TE Bilisim
