ANKARA - Ankara'da üniversite özel sektör işbirliğiyle geliştirilen sistem sayesinde ölüme sebep olan kaçak üretilen sahte alkolün izi tüketiciden üreticiye kadar adım adım takip edilebilecek. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoteknoloji Anabilimdalı Başkanı Prof. Dr. Emine Sümer Aras, "Son zamanlarda kaçak alkol, sahte alkol, sahte kolonya bu tip kullanımları çok duyuyoruz. Hatta vatandaşlarımız hayatlarını kaybediyor. Bizim üniversite sanayi işbirliği ile geliştirdiğimiz sistemde damladan üreticiye kadar ürünü takip etmemiz mümkün olabiliyor" dedi.
Türk bilim insanları üniversite özel sektör işbirliğiyle geliştirdikleri sistem sayesinde kaçak üretilen alkolün izini tüketiciden üreticiye takip edilebilecek. Alkole yerleştirilen 'DNA barkodlama' sayesinde, üreticiden dağıtıcıya ve tedarikçiye kadar tüm zincir çözülebilecek. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoteknoloji Anabilimdalı ve Adli Bilimler Enstitüsü Adli Biyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Aras, 5 yıldır üzerinde çalıştıkları yeni buluşa ilişkin DHA'ya konuştu. Prof. Dr. Aras, "Türkiye'de benim ve ekibin üniversite-sanayi işbirliği çerçevesinde geliştirdiğimiz yeni bir sistem bu. Tamamen yerli ve milli, patent koruması altında. Bizim geliştirdiğimiz DNA tabanlı hem biyoteknolojik hem nanoteknolojik bir ürün. Bununla ürünleri takip edebiliyoruz" dedi.
'DNA'YI İZOLE ETTİĞİNİZ ANDA BİLGİLERE ULAŞILIYOR'
Prof. Dr. Aras, kullandıkları DNA'nın, 100 birimlik bir parçadan oluşan DNA olduğunu ifade ederek, "Hiçbir canlı organizmada olmayacak kendine has bir DNA'yı sentezleyerek işe başladık. Sentezlenen DNA'yı bir kılıf içerisine yerleştiriyoruz. Bu kılıf silika. Silika son derece doğal, doğada bulunan ve çok koruyucu bir materyaldir. Bunlar çok küçük nanopartiküller. Sonra takibini istediğimiz ürünlere bunları ekliyoruz. Burada çok ciddi bir yazılım altyapısı söz konusu. Bu diziye bağlı olarak bütün veriler alkol üreticisi, ithalat bilgileri, ürün adı, parti numarası, üretim tarihi, dağıtım yerleri nereye gitmiş, lojistikte hangi kamyonla gitmiş şoförü her şeyi o yazılıma o DNA dizisi ile birlikte yükleniyor. Siz bu damlacığı alıp DNA’yı izole ettiğiniz anda bütün bu bilgilere ulaşma şansınız var. Kaçak üretimin önüne geçecek bir proje. Ancak içilen alkolde uygulanması düşünülmüyor. Bütün deneylerini yaptık, insan üzerinde de hiçbir olumsuz etkisi yok" diye konuştu.
'DAMLADAN ÜRETİCİYE KADAR TAKİP'
Alkol kaçakçılığına dikkat çeken Prof. Dr. Aras, "Gerek etanol gerek metanol açısından çok önemli. Metanol kullanılması zaten direkt vatandaşlarımızın hayatını kaybetmesine neden oluyor ya da sakatlıklara neden oluyor. Etanolde de büyük bir kaçakçılık söz konusu. Kaçak üretilen alkol önemli bir konu, hayatlarını kaybetmelerinden başka bir de burada devletin uğradığı bir zarar söz konusu. Bu kaçakçılık ciddi miktarda zarara neden oluyor. Bu sistemle bunların hepsinin önüne geçmek mümkün. Son zamanlarda kaçak alkol, sahte alkol, sahte kolonya bu tip kullanımları çok duyuyoruz, insanlara zararını görüyoruz. Hatta vatandaşlarımız hayatlarını kaybediyor. Bizim üniversite sanayi işbirliği ile geliştirdiğimiz sistemde damladan üreticiye kadar ürünü takip etmemiz mümkün olabiliyor. Burada hem biyoteknolojik hem nanoteknolojik yöntemler kullanıyoruz. Biz bütün denemelerimizi yaptık. Fare deneyleri, sitotoksisite deneyleri hepsi gerçekleştirildi, hepsinden güzel sonuçlar alınıyor. En ince detayına kadar düşünülmüş durumda. İthal edilen alkole nasıl uygulama yapılacak, Türkiye'de üretilen alkole nasıl uygulama yapılacak, dizileri neler bütün diziler belirlenmiş durumda, her şey belirlenmiş durumda, bizim açımızdan. hemen hayata geçmesi mümkün" ifadelerini kullandı.
