Kadmiyum, en tehlikeli ağır metaller arasında yer alır. Zehirleyici özellikteki kadmiyum, başta kemik sistemini kırılganl
Kadmiyum, en tehlikeli ağır metaller arasında yer alır. Zehirleyici özellikteki kadmiyum, başta kemik sistemini kırılganlaştırması olmak üzere birçok rahatsızlığa yol açabilir. Vücutta kalsiyum dengesini bozarak faydalı proteinlerin dışarı atılmasına yol açar.
Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
Kadmiyumun kimyasal sembolü “Cd”dir. Atom numarası 48, atom ağırlığı 112,41’dir. Periyodik cetvelin 2-B grubunda yer alan metalik bir elementtir. Erime noktası 321 derece, kaynama noktası 767 derecedir. Yoğunluğu 8,65 gcm3’tür. Gümüş beyaz ve mavimsi renkte, tatsız ve kokusuzdur. Bıçakla çizilebilecek kadar yumuşak bir geçiş metalidir.
Kadmiyumun Zararları Nelerdir?
Kadmiyum, birçok ürünün üretiminde faydaları olsa da insan sağlığı açısından zararlı bir elementtir. Ekosistemde ise en tehlikeli ağır metallerden biridir. Canlı organizmalar için toksik metaller arasında yer alır. Bileşikleri de oldukça toksiktir. Pillerde kullanılan kadmiyum, kanserojen etkiler göstermektedir. Çevreye; çinko fabrikaları, sigara dumanları, boyalar ve plastik katkı ürünleri aracılığı ile yayılabilir. Kadmiyum içeren piller de doğaya atıldığında bileşikleri serbest duruma geçer ve suya karışır. Kadmiyum içeren zehirli su, gıda zinciri ve içme sularıyla insan vücuduna girebilir. Ayrıca plastik maddeler, metal alaşımları ve gübreler de kadmiyum kaynağıdır.
Sigara içen insanların karaciğer ve böbreklerinde kadmiyum birikir. Kadmiyum ve bileşiklerinin teneffüs edilmesi de ağız, solunum yolları ve akciğer tahrişlerine yol açar. Gıda için kullandığımız seramik kaplar aracılığı ile az miktar da olsa vücuda kadmiyum alınabilir. Ayrıca Kabuklu deniz ürünleri, deniz yosunu, midye, karaciğer, mantar, kakao tozu gibi gıdalarda yüksek oranda kadmiyum bulunur. Bu gıdaları tüketenlerin vücutlarındaki kadmiyum oranı daha yüksektir. Kandan karaciğerlere ve böbreklere taşınır. Böbreklerde filtreleri tahrip ederek vücut için gerekli proteinler ve şekerin vücuttan atılmasına yol açar. Kadmiyumun vücuttan atılması uzun sürer.
Kadmiyumun vücutta yol açtığı rahatsızlıklardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz; akciğer hastalıkları, prostat kanseri, doku tahribatları, merkezi sinir sistemi ve bağışıklık sistemi sorunları, kansızlık, ishal, kronik sorunlar, böbrek üstü bezi tahribatı, karın ağrıları, kusma, kemik rahatsızlıkları, üreme sistemi sorunları, kısırlık, prostat sorunları, psikolojik sorunlar, beyin ve omurilik hasarları, DNA hasarı sonucu kanseri tetikleyici unsurların ortaya çıkması gibi.
Kadmiyum zararı olarak, ayrıca İtai itai ile akciğer hastalıkları, prostat kanseri, kansızlık, doku tahribatı, Anfiyen ile kronik neval tübüler bozukluk ve böbrek üstü bezlerini tahrip ettiği görülmüştür.
Vücut kadmiyumu kalsiyum şeklinde algılar ve kadmiyum vücut içinde birikmeye başlar. Vücutta kalsiyum eksilmesi nedeniyle kemikler ağır ağır zayıflamaya başlar. Ayakta durmak, hatta öksürmek bile kemik kırılmasına hatta iskeletin ufalanarak sonuçta hastanın ölmesine sebep olur. Bundan ayrı olarak günde bir paket sigara içen bir insanın vücutları ve daha ziyade karaciğer ile böbreklerinde sigara içmeyenlere oranla %50 civarında daha fazla kadmiyum mevcuttur. Ankara’daki bir araştırma da hava kirliliği çok olan semtler de yaşayanların idrarında kadmiyum ile kurşun olduğu görülmüştür.
Kadmiyumla İlgili Bilinmesi Gerekenler
“Kadmiyum” kelimesi, eskiden çinko cevheri için kullanılan “cadmia” sözcüğünden türetilmiştir. Simgesini de bu cevherden alır.
Pillerin içeriğinde bulunan kadmiyumun toprağa karışmaması için pillerin geri dönüşümü çok önemlidir. Bu sebeple piller doğaya atılmamalıdır.
Sigara içen insanlar, içmeyenlere oranla yüzde 50 daha fazla kadmiyuma maruz kalır.
Hava kirliliği olan bölgelerde yaşayan insanların vücutlarında kadmiyum ve kurşun birikme riski vardır.
En bol kadmiyum rezervi Hindistan, Çin ve Avustralya’da bulunur. En önemli kadmiyum üreticisi ülkeler ise Çin, Güney Kore ve Japonya’dır.
Kadmiyum zehirlenmesinin tanımı
Kadmiyum zehirlenmesi, bir kişi havada yüksek dozda kadmiyum soluduğunda ya da yüksek kadmiyum içeriğine sahip yiyecekleri yediğinde veya su içtiğinde ortaya çıkar. Kadmiyum ağır bir metaldir, ama kural olarak, diğer elementler (oksijen, klor, sülfür) içeren bileşiklerde ortamda bulunur. Kadmiyuma kısa süreli veya uzun süreli maruz kalma ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kadmiyum ile zehirlenmenin nedenleri
Kadmiyum bileşiği çinko, kurşun ve bakır gibi metallerin bir yan ürünüdür.
Kadmiyumun cilde temas etmesi sağlık sorunlarına neden olmaz, ancak ciddi problemler ortaya çıkabilir:Yüksek konsantrasyonda kadmiyum içeren havanın solunması;Nispeten yüksek kadmiyum - kabuklu deniz ürünleri, karaciğer, böbrekler içeren gıda tüketimi. Ayrıca patates ve sebzelerde yüksek oranda kadmiyum bulunur;
Kadmiyum tütün dumanının solunması. Sigara içme gibi durumlarda günlük ortalama kadmiyum dozunu iki katına çıkarır.
Sağlıklı Günler....
Sağlıklı Yaşam Koçu
Neslihan Baykal Yakışan
