TBMM

Yabancıların kayıt dışı çalışmalarının önlenmesi, yerli-yabancı işgücü dengesi kurularak, nitelikli yabancı işgücünden de yararlanılmasını öngören "Uluslararası İşgücü Kanunu Tasarısı", TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunda kabul edildi.

Tasarı, uluslararası işgücüne ilişkin politikaların belirlenmesi, uygulanması, izlenmesi, yabancılara verilecek çalışma izni ve çalışma izni muafiyetlerine dair iş ve işlemlerde izlenecek usulleri, yetki, sorumlulukları, uluslararası işgücü alanındaki hak ve yükümlülükleri düzenliyor.

Tasarı, Türkiye'de çalışmak için başvuruda bulunan veya çalışan; bir işveren yanında mesleki eğitim görmek üzere başvuruda bulunan veya gören; staj yapmak üzere başvuruda bulunan veya staj yapan yabancılar ile Türkiye'de geçici nitelikte hizmet sunumu amacıyla bulunan sınır ötesi hizmet sunucusu yabancıları ve yabancı çalıştıran veya çalıştırmak üzere başvuruda bulunan gerçek ve tüzel kişileri kapsıyor.

Çalışma izni almaktan muaf tutulan yabancıların iş ve işlemleri, bu tasarı hükümlerine göre yürütülecek.

Tasarı bazı tanımlamalar da yapıyor. "Bağımsız çalışma izni", yabancıya "Türkiye'de kendi ad ve hesabına çalışma hakkı veren çalışma izni" şeklinde tanımlanıyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu kararlarını dikkate alarak, uluslararası işgücüne ilişkin politika belirleyecek, politikayı uygulamaya yönelik ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyette bulunacak.

Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı başkanlığında, Bakanlık Müsteşarı, Avrupa Birliği, Dışişleri, Ekonomi, İçişleri, Kalkınma, Kültür ve Turizm Bakanlıklarının müsteşarları ile Uluslararası İşgücü Genel Müdüründen oluşacak.

Kurul, uluslararası işgücüne ilişkin mevzuat geliştirme çalışmalarını, ulusal ve uluslararası gelişmeleri ve uygulamaları izleyecek, Türkiye'nin ekonomik, sektörel ve bölgesel önceliklerine uygun politika önerilerini bakanlığa bildirecek.

Kurul kararları, uluslararası işgücü politikası esaslarının ve Türkiye'nin uluslararası işgücü ihtiyacının belirlenmesinde bakanlıkça dikkate alınacak.

Kurul, Başkan tarafından belirlenen gündemle yılda en az bir kez toplanacak.

Yabancı başvuru, değerlendirme ve izleme sistemi kurulacak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, yabancı istihdamı taleplerini almak, değerlendirmek ve uluslararası işgücünün etkilerini izlemek üzere yabancı başvuru, değerlendirme ve izleme sistemi kuracak.
Ön izin alınacak
Mesleki yeterlilik gerektiren sağlık ve eğitim hizmetlerinde çalışacak yabancıların çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde ön izin alınacak. Sağlık hizmetlerinde Sağlık Bakanlığı, eğitim hizmetlerinde Milli Eğitim Bakanlığı bu hizmetlerde mesleki faaliyette bulunacak yabancılara ön izin vermeye yetkili olacak, ön izin alınması gereken meslekler, bu bakanlıkların görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenecek. Yükseköğretim kurumlarında çalışacak yabancı öğretim elemanları için ise YÖK Başkanlığından ön izin alınacak. Ar-Ge Merkezi Belgesi olan firmalarda Ar-Ge personeli olarak çalışacak yabancıların çalışma izni başvuruları Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının olumlu görüşü olması halinde değerlendirilecek.

Türk soylu kişiler istisnalardan yararlanacak
Türk soylu olduğu bildirilen, KKTC vatandaşı ve AB üyesi ülke vatandaşları ile bilimsel, kültürel, sanatsal veya sportif amaçla Türkiye'ye gelen başarılı yabancılar Türkiye'de çalışma izni konusunda istisnalardan yararlanacak.
Turkuaz Kart
Tasarıya göre, uluslararası işgücü politikası doğrultusunda, eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye'deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri ve Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun görülen yabancılara "Turkuaz Kart" verilecek.

Bakanlar Kurulu gerektiğinde izin veya muafiyet verilmesini belirleyebilecek
Bakanlar Kurulu, ülke menfaatlerinin gerektirdiği hallerde ülke, kişi, coğrafi bölge, süre, sayı, oran, tür, nitelik, sektör, iş ve meslek itibarıyla çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti verilmesini belirleyebilecek, sınırlandırabilecek, kısmen veya tamamen durdurabilecek veya yasaklayabilecek.

İzin başvuruları Ekonomi Bakanlığına yapılacak
Tasarıya göre, Serbest Bölgeler Kanunu kapsamında çalışacak yabancıların çalışma izni başvuruları Ekonomi Bakanlığına yapılacak. Ekonomi Bakanlığı tarafından yapılan değerlendirme neticesinde çalışma izni alması uygun görülen yabancılar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirilecek.

Yabancı öğrencilere çalışma hakkı
Tasarıyla, Türkiye'de bir yükseköğretim kurumunda örgün öğretim programlarına kayıtlı yabancı öğrenciler, çalışma izni almak kaydıyla çalışabilecek. Ön lisans ve lisans öğrencileri, öğrenimlerinin ilk yılının tamamlanmasından sonra çalışma iznine başvurabilecek ve İş Kanunu uyarınca kısmi süreli çalışabilecek. Örgün öğretim programlarına kayıtlı lisansüstü öğrenciler için bu sınırlamalar uygulanmayacak.

Yabancı öğrencilere verilen çalışma izinleri, geçerli öğrenci ikamet iznini ve bu ikamet izninin sağladığı hakları sona erdirmeyecek.

Çalışma izni olmayana para cezası uygulanacak
Çalışma izni olmaksızın; bir işverene bağlı olarak çalışan yabancıya 2 bin 400 Türk Lirası, bağımsız çalışan yabancıya 4 bin 800 Türk Lirası, yabancı çalıştıran işverene veya işveren vekiline her bir yabancı için 6 bin Türk Lirası tutarında idari para cezası verilecek. Aynı ihlallerin tekrarlanması durumunda para cezaları bir kat arttırılarak uygulanacak.

Mühendis ve mimarlar bakanlık tarafından verilen izinle çalıştırılabilecek
Tasarıya göre, yabancı uyruklu mühendislik ve mimarlık meslekleri mensupları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen çalışma izni ile çalışabilecek ve çalıştırılabilecek.

1 aydan fazla kalanlar en yakın odaya geçici aza olarak kayıt olacak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından çalışma izni alan yabancı uyruklu mühendislik ve mimarlık meslekleri mensupları Türkiye'de bir aydan fazla kaldıkları takdirde ihtisaslarına en yakın odaya müracaatla geçici aza olarak kayıt olacak.

"Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü" kurulacak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde "Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü" kurulacak. Genel Müdürlük için 145 kadro ihdas edilecek.