Yüksek rakımlı yaylaları ve zengin bitki örtüsüyle arıcılık için önemli bir yere sahip olan Van ve çevresinde, Türkiye'de üretilen en kıymetli balları arasında yer alan kara kovanın hasadına başlandı. Hiçbir şekilde petek eklemesi yapılmadan, sadece işçi arılar tarafından örülen petekle, şeker ve herhangi bir katkı maddesi kullanılmadan doğal üretilen, prolin değeri yüksek kara kovan balı, oldukça rağbet görüyor. Söğüt dallarıyla yapılan ve etrafı çamurla kaplanan sepet kovanlarda, pembe kıyafetli kadınların ürettiği kara kovan balı, sofralarda yerini almaya başlayacak.
Son yıllarda sağlanan desteklerle sayısı artan kadın arıcılar, havaların soğumasıyla ilkbaharda bıraktıkları sepet kara kovan balın hasadını yapıyor. Türkiye Merkez Bal Üreticileri Birliği Genel Başkan Yardımcısı Fırat Çenberlitaş, 4 nesildir arıcılık yaptıklarını söyledi. Oğlunun da bu işi yapmasını istediğini anlatan Çenberlitaş, "Söğüt dallarıyla yapılan ve nem dengesi için etrafı çamurla kaplanan sepet kovanlarda arı tamamen kendi mumunu kendi örüyor. Burada organik tarım yapıyoruz. Organik Kontrol Sertifikası kuruluşu bizi denetliyor ve ballarımız tahlil ediyor. Biz dünyanın en iyi balını Van'ın Gevaş ilçesinde ürettiğimizi iddia ediyoruz. Çünkü elimizde analizlerimiz var. Yapılan analiz sonuçlarında ürettiğimiz balların dünya balına meydan okuyacak düzeyde" diye konuştu.
KADIN ARICILARA TAM DESTEK
İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'ne kayıtlı 92 kadın arıcının olduğunu belirten Çenberlitaş, bölgede kadın girişimcileri desteklediklerini belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Bunun için Artos Kadın Derneği ve Kadın Kooperatifi’ni kurduk. Bunları birlik olarak destekliyoruz. Organik arıcılık, titizlik isteyen bir meslek ve kadınlarda bunu çok iyi yapıyor. Şu anda bizde 7 kadın organik üretim yapıyor. Biz 2018 yılında kadınların ürettiği yüksek prolin değerindeki balları Hollanda'ya ihraç ettik. Önümüzdeki günlerde farklı projelerle kadın girişimcilerimizi destekleyeceğiz. Van Valimiz Ozan Balcı da bu konuda destek veriyor. Tahlilleri yüksek olan ballara marka değeri kazandırmak için Artos Kadın Kooperatifi’ni kurduk."
'DESTEK GÖRÜNCE AZMİMİZ ARTTI'
Merkeze 80 kilometre uzaklıktaki Gevaş ilçesindeki yaklaşık 2 bin rakımlı bölgede kara kovan balı üreten Artos Kadın Derneği Başkanı Songül Güleç ise baba mesleğini sürdürdüğünü söyledi. Bu mesleği çok sevdiğini belirten Güleç, üretime Gevaş ilçesindeki Artos Dağı eteklerinde başladıklarını aktardı. Kadınların desteklendiği zaman daha azimli ve cesaretli olduğunu dile getiren Güleç, şunları kaydetti:
"Artos Dağı eteklerinde üretime başladık. Sepet kara kovan ballarımız tamamen organik. Kovanlarımız sepetle örülmüş, çamurla sıvanmış. Şu anda 7 kadınla birlikte bu işi yapıyoruz. 2009 yılında Avrupa Birliği'ne sunduğumuz projede her kadına 15'er kovan verilerek bu işe başladık. Artos Kadın Kooperatifi'ni kurduk, daha da güçlendik. Arıcılığa azmimiz daha da arttı. Burada ürettiğimiz 500 kilo balımızı Hollanda'ya ihraç ettik. Amacımız, balımızı kendimiz üretip bir marka haline getirip ihraç etmek. Balımızın prolin değeri 1054'tür. Bu yıl Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 'Uzman Eller Projesi' kapsamında 90 dolu kovan aldık. Biz anladık ki kadınlara destek çıkılınca, kadınlar daha azimli daha cesaretli oluyor."
