Doğu Anadolu’nun soğuk ikliminde kar kalkmadan açan kış çiçeğidir Kardelen… Bölgenin sert koşullarına, yokluğuna, törelerine karşı verdikle
Doğu Anadolu’nun soğuk ikliminde kar kalkmadan açan kış çiçeğidir Kardelen…Bölgenin sert koşullarına, yokluğuna, törelerine karşı verdikleri mücadele ile okumaya , bilgiye, güneşe, ışığa, aydınlığa koşan mücadeleci kızlarımızın sembolüdür.
Birde açmadan solan toprağın soğuk, karanlık katmanlarını aşamayan ,güneşe ,ışığa kavuşamayan kızlarımız var maalesef .Çocuk gelinler…
Türkiye çocuk gelin sorunu ile Avrupa’da 2. Sırada. Ülkemizde her üç kadından biri çocuk yaşta evlilik yapmış…
Resmi rakamlar ve Gayri resmi rakamlar birbirini tutmuyor. Aileler suç olduğu için evlilikleri resmileştirmiyor. Çocuk evliliğinde bu sebepten dini nikah tercih ediliyor ve rakamlar arasında büyük çelişkiler, farklılıklar görülüyor.
Medeni Kanunun 124. Maddesine göre erkek ve kadın 17 yaşını doldurmadan evlenemez. Uluslararası belgelere göre 18 yaşının altında yapılan her evliliğe çocuk evliliği denilmekte.
16 yaşını doldurmuş erkek ve kadın özel durumlarda evlenebilir ancak bu karardan önce anne, baba veya vasi dinlenir.
Ülkemizde çocuk gelin görülme sıklığı yoksulluk ve ailenin eğitimsizliğine paralel artış gösteriyor. Tek sebep ne yoksulluk, ne geçim sıkıntısı ne cehalet. Kızların çocuk denilecek yaşta evlendirilmelerinin nedenleri arasında geleneksel yaşam tarzı, töreler ,başlık parası, az gelişmişlik ,berdel, aile içi cinsel saldırı, evlilik dışı gebelik, gibi nedenler sıralansa da yaygın sebep eğitim ve ekonomide düğümleniyor. Gelişmişlik düzeyi sorunun temeli…
Erken yaşta; bilhassa Adölesan dönemde yapılan bu evliliklerin bebek ve anne sağlığı açısından zararları malum. Sağlık açısından riski yüksek ve ölüme neden olabiliyor. Bunun dışında Bir çocuğun veya ergenlik dönemindeki insanın bu evlilikler sonucu yaşadığı travmalardan kaynaklanan intiharlar yürek dağlıyor. O intiharlar ‘’Kardelenlerin figanı’’ olup toplum vicdanında bir çığlığa dönüşüyor.
Üzülmek yetmiyor.
Yetmez…
Hem devletimiz hem toplumun her bir ferdi olan bizler daha kararlı ve yüksek bir farkındalığa varmalıyız. Bu konuyu çok daha fazla önemsemeliyiz. Üzerinde daha fazla durmalıyız. 40 yaşında bir adamın henüz 14 yaşında olan bir kız çocuğunu başlık parası karşılığında dini nikahla kendine eş olarak alması, sefaletten pay çıkararak ona sahip olması o adamın ruh sağlığı bozuk bir pedofili olduğunu sapık bir zihniyet olduğunu gösterir.
Ceza kanunumuzda çocuk gelin ibaresi yok fakat ‘’çocuk istismarı’’ ve cinsel istismar şeklinde suç olarak geçiyor ve ceza kanunda yaptırımları ağır daha da ağırlaştırılacak. Nedeni bu tarz durumların ve evliliklerin devletler açısından prestij kaybına neden olmasıdır. Dolayısıyla Önemsenir.
Örnek teşkil etmesi açısından bir adli vakadan bahsedebilirim .Bitlis’in bir ilçesinde 2013 yılında 16 yaşında bir genç kız, 12. Bin lira başlık parası karşılığında zorla evlendirildiği iddiasıyla kaymakamlığa sığınıyor, şikayetçi oluyor. Nikahı kıyan köy imamı Devlet memurları kanunun 137. Maddesi gereği ‘’görevini kötüye kullanmak’’ suçundan görevinden uzaklaştırılıyor ve evlenme akdinin kanuna göre yapılmış olduğunu gösteren bir belge görmeden dinsel tören yapma suçundan 2 aydan 6 aya kadar hapsi isteniyor. Sabıkasız oluşu nedeni ile 1 ay 20 gün hapis cezası alıyor ve bu ceza 1300 lira para cezasına çevriliyor. Bu karar çocuk gelinler için emsal oluşturabilir .Ancak cezaların caydırıcı olması, ağırlaştırılması şart. İhbar mekanizması kuvvetli işlemiyor ancak mahalle muhtarı, imam ve o düğünlere katılanların bile ihbar yükümlülüğü var yani devlet tıkır, tıkır maaşını ödediği imamının, muhtarının görevini yapmasını söylüyor. İhbar etmeyi bileceksin sizin yasal yükümlülüğünüz var diyor. Üç maymunu oynamaları halinde defterlerini dürebiliyor…
Devlete ait olan tek yardım hattı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı Alo 183’tür.
Çağrı merkezinde güvenlik, sağlık, psikoloji ve hukuk konularında yardım amaçlanıyor. 183 operatöründen tüm kızlarımız adına aldığım kısa bilgi sonucunda gönül rahatlığıyla yazabilirim ki on beş saniye içinde karşınızda bir muhatap bulacaksınız. Öncellikle yardıma ihtiyacınız olduğunda mutlaka bu hatta ulaşmaya çalışın. Bilgilerinizi çok net ve anlaşılır verin. Kayıt açılması amacıyla kimliğiniz yanınızda olsun. TC kimlik numaralarınızı mutlaka ezberleyin. Düğün tarihiniz alınmışsa şayet bu tarihi verin . Evliliğiniz gizli tutuluyorsa yada dini nikah gerçekleşecekse bunu belirtin. Her an her saatte gece yada gündüz demeden ilk fırsatta yetkililere ulaşmaya çalışın.
Hiç birini mi yapamadınız? Canınızın güvenliğinden şüphe mi duydunuz? Tehdit altında mısınız? Hemen ilk fırsat bulduğunuz anda bölgenin durumuna göre Jandarma 156 yada polis imdat 155 ‘i arayarak yardım isteyin ihbarda bulunun. Durumunuzu olanca netliği ve açıklığıyla anlatın asla korkup geri adım atmayın. Pedagog desteği aldığınızda tüm yaşadıklarınızı yetkililerle paylaşın. Can güvenliğinizden şüphe duyduğunuz en küçük bir tehdit bile varsa ikna olup geri adım atmayın. Çevrenizde bildiğiniz duyduğunuz, gördüğünüz böyle bir olay varsa yada bir Kardelen sizden yardım istediyse şayet yetkililere haber verin ve lütfen ihbarda bulunun. Tek bir kişiyi kurtarmak bile emsal teşkil edecektir. Kötülüklere karşı sağır ve dilsiz kalamayız. Kızlarımıza yardım etmek zorundayız. Sessiz kalmak göz yummak bu günaha ortak olmaktan başka nedir? ‘ ’Ya çare sizsiniz, Ya çaresizsiniz…’’
Ne senden fazlayım, Ne senden Az,
Aynı macerada ayrı biraz,
Gözle biçim biçim ,
Kalple anlar içim,
Ayrı gayrı olmaz, sen yoksan ben hiçim
Aç kardelen aç,
Dağın olayım, suyun olayım, Göğün olayım aç…
(Sezen Aksu)
