Haber: Mert Osman Erman
Talep, her iki taraf arasında Pazar günü Maldivler'in başkenti Male'de yapılan iki taraf arasındaki yüksek düzeyli çekirdek grubunun ilk toplantısında iletilmiştir.
"Hint askeri personeli Maldivler'de kalamaz. Bu yönetimin politikası budur," diyen Maldivler Cumhurbaşkanı Mohamed Muizzu'nun ofisindeki kamu politikası sekreteri Abdulla Nazim Ibrahim söyledi.
Maldivler'de yaklaşık 80 Hint askeri bulunmaktadır - Delhi, bunların yıllar önce bağışladığı iki kurtarma ve keşif helikopteri ile bir Dornier uçağını işletmek ve bakımını yapmak amacıyla orada bulunduklarını söylüyor. Ada ülkesinin başkanlığına kasım ayının ortalarında geçen Muizzu'nun seçim sözü, "Hindistan'ı dışarı çıkar" politikasına odaklandı ve Hindistan'ın etkisini azaltma vaadiyle ilgiliydi.
Pazar günü Delhi, iki ülkenin yetkililerinin "Maldivler halkına insani yardım ve medikal tahliye hizmeti sağlayan Hint havacılık platformlarının faaliyetine devam etmelerini sağlamak için karşılıklı çalışabilir çözümler bulma" konusunu tartıştığını söyledi.
Ancak Hindistan Dışişleri Bakanlığı açıklamasında Hint askerlerinin adalardan çekilmesine dair herhangi bir zaman çerçevesine yer verilmedi.
Maldivler-Hindistan görüşmesi, Muizzu'nun Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve diğer üst düzey yetkililerle bir araya geldiği bir devlet ziyaretinden bir gün sonra gerçekleşti. Pekin ve Male, ilişkilerini kapsamlı bir stratejik işbirliği ortaklığına yükseltmeye karar verdiler.
Muizzu'nun seyahatinden önce, Hindistan ile Maldivler arasında üç Maldivli bakan yardımcısının sosyal medyada Hint Başbakanı Narendra Modi hakkında aşağılayıcı yorumlar yapmasıyla bir anlaşmazlık patlak vermişti. Büyük bir tartışma sonrasında, üç bakan yardımcısı görevden alındı. Ancak Muizzu, Beijing'den döndükten sonra düzenlediği bir basın toplantısında meydan okuyucu bir tonla konuştu.
Maldivler'in, gıda ithalatını ve yurtdışındaki sağlık hizmetlerini çeşitlendireceğini, görünüşte Hindistan'a olan bağımlılığını azaltacağını açıkladı.
Muizzu ayrıca, Türkiye'den gıda, Avrupa ve ABD'den ilaç ithal etme planlarını duyurdu ve Maldivler vatandaşlarının devlet sağlık sigortası şemasına uygun olanlarının tedavi için Dubai ve Tayland'a gidebileceğini söyledi. Şu anda çoğu insan Hindistan ve Sri Lanka'ya gidiyor.
"Başka bir ülkenin arka bahçesi olan bir ülke değiliz. Bağımsız bir milletiz," dedi.
Muizzu'nun kapanış yorumu şuydu: "Belki küçüğüz, ama bu size bizi ezmek için izin vermez."
Bu, Muizzu'nun göreve gelmesinden bu yana yapılmış en güçlü yorumlar olabilir ve Hindistan'a odaklı olmayan bir dış politika rotasını işaret ediyor olabilir.
Maldivli siyasi analist Azim Zahir, "Eğer Male, mevcut farklılık konusunda diplomatik bir çözüm arıyorsa, bu aynı zamanda cumhurbaşkanının Maldivler'in en yakın ikili ortağına böyle kamuoyuna açık yorumlar yapmasının da karşı üretken olduğunu" söyledi.
Bu tür yorumlar, "Hindistan-Maldivler ilişkilerine geri dönülmez zarar verebilir" dedi.
Maldivler'de birçok kişi, Muizzu'nun Hindistan'a olan gıda ithalatı veya ilaçlar için bağımlılığını azaltma planlarının pratik olmadığını düşünüyor.
Demokratlar partisinin üst düzey liderlerinden Ali Azim, "Dünyanın her yerinden gıda getirebilirsiniz, Türkiye dahil. Ancak ekonomik mi? Taşıma maliyeti, Hint'ten gıda ithalatından daha pahalı olacaktır," dedi.
Muizzu'nun, Mart ayındaki parlamento seçimleri öncesinde "anti-Hindistan duygularını" kışkırtmaya çalıştığını sözlerine ekledi. Maldivli uzmanlar, Muizzu'nun aynı zamanda ülkesindeki İslamcı radikaller, özellikle ultra-muhafazakâr Selafilerin, Hindistan'a karşı politikalarını desteklediğinin farkında olduğunu belirtiyor.
Hindistan için, en son anlaşmazlık, destekçileri tarafından "mücadeleci dış politika" ve Hindistan'ın ekonomik ve askeri bir güç olarak ortaya çıkışının vurgulanmış olduğu bir döneme denk geliyor.
Yine de Hindistan Dışişleri Bakanı S. Jaishankar, Male ile devam eden diplomatik anlaşmazlık konusunda ölçülü bir tepki verdi.
"Poliitka politikadır. Her gün her ülkede herkesin bize destek verece
ğini veya bizimle aynı fikirde olacağını garanti edemem," dedi, Pazar günü Hindistan'ın Nagpur şehrinde bir toplantıda.
Maldivler, küçük bir ada ülkesi olarak çoğu gıdasını, altyapı inşaatını ve sağlık hizmetlerini dev komşusu Hindistan'dan almaktadır.
Male'deki birçok sakin, devam eden diplomatik anlaşmazlık konusundaki Delhi'nin tepkisinden endişe duyduklarını, ancak aynı zamanda Hindistan'ın takım adadaki "baskın varlığından" rahatsız olduklarını belirtiyor.
"Sanırım Hindistan'ın bazı tavizler yapmadan ciddi bir anlaşmazlık riski var," dedi politik analist Zahir.
