Haber: Damla Oya Erman
Bu güncellemenin duyurusu Çarşamba günü (27 Eylül) geldi. Ancak M87*'nın ne kadar hızlı döndüğü hala bilinmiyor.
İki on yıldır, radyo teleskoplarının bir ağı, Messier 87 (M87) galaksisinin merkezinde yer alan bu kara deliği gözetliyor. Bu aletler, kara deliğin kutuplarından çıkan güçlü bir ışın ve parçacıkların etkilediği, bu gözlem sonuçlarına göre, bujet bir sarkaç gibi 11 yıllık bir döngüde sallandığını gösteriyor. Bilim insanları, bu durumun dönen kara delik ile -güneşten yaklaşık 6.5 milyar kat daha büyük olduğu düşünülen- ve etrafındaki malzeme diski arasındaki yerçekimi etkileşimlerinden kaynaklandığını belirtiyorlar ve bu, kara deliğin dönmesine ilişkin "kesin kanıt" sağlıyor.
Yeni çalışmanın baş yazarı olan Zhejiang Lab'dan Cui Yuzhu, "Bu önemli bulgudan çok memnunuz" dedi ve bujetin 11 yıllık dönemini tespit etmek için M87'nin yapısını iki on yıl boyunca yüksek çözünürlüklü verilerle izlemeleri ve önemli bilgileri elde etmek için kapsamlı bir analiz yapmaları gerektiğini açıkladı.
Bilimsel olarak bujet, her 11 yılda bir yaklaşık olarak 10 derece değiştiriyor. Sonuçlar ayrıca teorik süper bilgisayar simülasyonları ile de uyumlu ve kara deliklerin evrende nasıl oluştuğuna ve nasıl canavarlar haline geldiğine dair ışık tutacak, diyorlar.
2019 yılında gökbilimciler, Dünya'ya yaklaşık 8.000 ışık yılı uzaklıktaki bize çok daha yakın bir kara delikten sallanan jetleri gözlemlemişlerdi. Bu jetler, astronomlar tarafından gözlemlenen bu türün en hızlı salınımlarını oluşturuyor.
Karşılaştırıldığında, son bulgular M87'nin kara delik jetlerinin çok daha uzun bir zaman dilimini takip ettiğini gösteriyor. Ancak, bunlar hala Einstein'ın genel görelilik teorisinde yaptığı teorik tahminlerle uyumlu.
Bu teoriye göre dönen kara delik, etrafındaki uzay ve zamanın dokusunu içeri doğru çeker, buna "çerçeve sürükleme" denir. Özellikle, kara deliğin dönme ekseninin, etrafındaki malzeme diskinin dönme eksenine tam olarak hizalanmadığı için bu etki, yeni çalışmada ölçülen kara deliğin jetlerini hafifçe sallanmalarına neden olur.
Siyah deliklerin dönmesine neden olan özel süreçler çok iyi anlaşılmamıştır. Lider bir teori, daha küçük kara deliklerin yıldız maddesini birikim diski aracılığıyla yutarak hızla döndüğünü öne sürer. Yüzyıllar boyunca, bunların düşünülen süper kütleli kara delikleri oluşturmak için çarpıştığı ve sonunda birleştiği düşünülüyor.
Bu ikinci kuşak kara deliklerin, gençlerine göre daha yavaş döndükleri tahmin ediliyor. Hipotezi gerçekten doğrulamak için, araştırmacıların farklı boyutlardaki kara deliklerin dönme hızlarını incelemeleri gerekiyor ve son çalışma bu yönde bir adım olabilir.
