Ramazan ayında nelere dikkat etmemiz için gerekli bilgileri, sağlıklı bir gün geçirmek için neler yapmalıyız, oruçlu kalınan süre boyunca açlığa

Ramazan ayında nelere dikkat etmemiz için gerekli bilgileri, sağlıklı bir gün geçirmek için neler yapmalıyız, oruçlu kalınan süre boyunca açlığa kıyasla susuzluğa daha az direnci olan vücudu bu dönemde susuz bırakmamanın önemini bilmemiz gerekir. Vücudun beslenme alışkanlıkları değişeceği için, iftar ve imsak arasındaki sürede vücuda su takviyesinin etkili ve bilinçli yapılmasının hayati önem taşımaktadır.
 Alınan sıvıların yüksek şeker, gaz ve yüksek kafein içermemesine özellikle dikkat edilmelidir. İftar sofrasına oturulduğunda mutlaka önceliğin su olmasına özen gösterilmelidir. Sonrasında vücudun elektrolit dengesini sağlayabilmesi için açık çay, bitki çayları, ayran, kefir, maden suyu, az şekerli hoşaf ya da komposto tercih edilmelidir. Hatta vücuttaki şeker ihtiyacını karşılamak ve dengelemek için sürahinizin içine ekleyeceğiniz, ikiye bölünmüş 4-5 çilek, çubuk tarçın ve birkaç dal taze nanenin etkisini görebilirsiniz. Veya ev yapımı limonata da su ve şeker ihtiyacınızı karşılayabilir.
İftarda nelere dikkat etmeli?
Oda sıcaklığında bir bardak su ile oruç açmak, gün boyu kaybedilen sıvının karşılanması için önemlidir. Çorba veya biraz iftariyelik yiyip, 10-15 dakika kadar ara vermek, sindirim sistemini ve hormon ve enzimlerin düzene girmesini sağlayacaktır.
Beyaz peynir ve kaşar, birkaç tane zeytin ile tam buğday ya da çavdar ekmeği, gün boyunca düşmüş olan kan şekerinizi de dengeler.
Ana yemeğe geçmeden önce vereceğiniz 10-15 dakikalık bir ara, gün boyunca durmuş olan ve tüm yıl boyunca buna alışık olmayan sindirim sisteminizin doğru çalışmasına yardımcı olur.
Ana yemek olarak az yağlı etli sebze yemekleri, ızgara ya da fırında pişmiş tavuk ve balık yemekleri veya kurubaklagil tercih edilmelidir.
Posa ihtiyacını karşılamak sebebiyle zeytinyağlı sebze yemekleri tüketilmeside gerekmektedir.
Kalsiyum ve protein ihtiyacınız için ise sofranızda kesinlikle bulundurmanız gereken besinler; cacık, haydari, yoğurtlu salata ve ayran olmalıdır.
Sahurda nelere dikkat etmeli?
Vücutta protein, vitamin ve mineral kaybına sebep olur. Böylece kas ve sıvı kaybedilirken konsantrasyon bozukluğu ve anksiyetede artış gözlemlenir. 
Bu yüzden mutlaka sahura kalkılmalıdır. 16 saat aç ve susuz kalacak vücudunuz, geceden yiyip yattığınızda 20-22 saat kadar aç ve susuz kalacağı için vücut direnciniz fazlasıyla düşecektir.
Sahurda kahvaltılık tercih edenler, az yağlı peynir ya da lor peyniri tüketmelidir. Vücuda protein ve su sağlayacaktır.  
Sahurda yemek yiyecekler için, ızgara veya söğüş et, tavuk, yanında zeytinyağlı yemekler, yağsız yoğurt, tam tane ekmekleri, mevsim meyveleri doğru tercih olacaktır.
Sahurda mutlaka bol sıvı tüketilmelidir.
Yemeğinizi yedikten sonra hemen yatmayın. Sindirimin bitmesi için vücudunuza zaman tanıyın.
İftarda hafif beslenilmeli
İftarda yenilen ağır besinler doğrudan kilo olarak geri döner. Uzun süren açlığın üzerine, çok yağlı, tuzlu ve şekerli gıdaların tüketilmesi mide - bağırsak sistemini daha çok yoracaktır. Bu yüzden iftarın besin ve lif değeri yüksek sadece yiyeceklerden oluşması elzemdir. Ağır iftar yemekleri hazımsızlık, şişkinlik, şeker ve tansiyonda artış ve kilo alımlarına neden olabilir. Ramazan ayında yemeklerin pişirme yöntemleri de çok önemlidir. Özellikle ızgara, haşlama ve fırında yapılan yemekler tercih edilmeli, kavrulmuş, tütsülenmiş ve kızartılmış besinlerden uzak durulmalıdır.
Dikkat Edeceğimiz Hususlar
• Yapılan en büyük hatalardan birisi, çok hızlı bir şekilde, çok yüksek miktarda besin tüketilmesidir. Unutulmamalıdır ki beyin doyma emrini yemekten 15-20 dakika sonra verir. Ağır yavaş yemek ve fazla çiğnemek en doğrusudur.
• İftardan hemen sonrasında içmek için sabırsızlandığımız Çay, içinde kafein benzeri bir madde olan tein bulunmaktadır. Kafein ve tein vücuttan su atımını hızlandırır; çay da kahve de su kaybının yerine konmasını sağlamaz o yüzden mutlaka su içilmelidir.
• İftar ile sahur arasında ara öğün yenmeli iftardan iki saat kadar sonra meyve, yoğurt, kuruyemişten oluşan ara öğünler tüketilmesi gerekiyor. Böylece günlük vitamin ve mineral ihtiyacı giderilmektedir.
• Ramazan ayında kişinin tatlı ihtiyacı artabilir. Bu gereksinim kalorisi azaltılmış tatlılarla giderilmeli. Yağlı ve ağdalı tatlılar yerine hoşaf, komposto veya sütlü tatlılar tercih edilmelidir.
• İftar sırasında yemekle birlikte çay ve kahve içmek yemeklerden alınan vitaminleri öldüreceğinden bu içecekleri yemekten bir süre sonra içilmesi daha doğrudur.
• Oruç tutmanın sağlıklı insanların metabolik dengesinde çok önemli değişiklikler yapmadığı, ancak bazı hastalıklarda (şeker hastalığı, karaciğer yetmezliği vb.) veya özel durumlarda (hamilelik ve emziklilik) olumsuz sonuçlar doğurabileceği göz ardı edilmemelidir. Bu kişilerin beslenmeleri daha fazla detay içermektedir. Kronik hastalığı olan bu kişilerin ilgili uzman hekime danışmadan oruç tutmamaları önemlidir.
• Normal zamanlarda olduğu gibi ramazan ayında da fiziksel aktivite ihmal edilmemelidir. Özel durumu, sağlık problemleri olanlar hariç her gün 30 dakika yürüyüş yapılmalıdır. Yürüyüşler sindirime yardımcı olur ve aynı zamanda özellikle ramazan ayında en sık karşılaşılan sorunlardan biri olan reflünün (mide içinde bulunan yemek ve asitin yemek borusu içine doğru geri kaçması) önlenmesinde de etkindir.
Sağlıklı Günler....

Sağlıklı Yaşam Koçu


Neslihan Baykal Yakışan
[email protected]