Haber: Damla Oya Erman
Daha sıcak deniz sularının muhtemelen onların açlıktan ölmesine yol açtığına inanıyorlar.
Bu bulgu, Alaska Balık ve Oyun Departmanı'nın, tipik olarak dondurucu ve tehlikeli olan Bering Denizi sularından eksik olan karideslerin sayısının çok fazla olduğunu gerekçe göstererek ikinci yıl üst üste karides av sezonunu iptal ettiğini açıklamasından sadece birkaç gün sonra geldi.
Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) bilim insanlarının yayınladığı bir araştırma, doğu Bering Denizi'nde son yıllarda yaşanan deniz ısı dalgaları ile 2021'de anketlerde ortaya çıkmaya başlayan karideslerin aniden kaybolmasını arasında önemli bir ilişki olduğunu ortaya koydu.
Araştırmanın baş yazarı ve NOAA'da balıkçılık biyologu olan Cody Szuwalski, "2021 verilerini ilk kez aldığımda, aklım gitti," dedi. "Herkes sadece umuyordu ve diliyordu ki bu anketin bir hatasıydı ve gelecek yıl daha fazla karides görecektik."
"Ve sonra 2022'de, daha uzun bir sürecek gibi bir kabullenme oldu," diye ekledi Szuwalski.
O yıl, ABD karides balıkçılığının Alaska'da kapatıldığı ilk yıldı. Yakalayıcılar, nüfus düşüşünü aşırı avcılığa bağladılar, ancak uzmanlara göre "aşırı avcılık" sadece koruma önlemlerini tetikleyen bir teknik tanım olup, çöküşü açıklayamaz.
Szuwalski, "Benim için bu çalışmadan ve genel deneyimden aldığım en büyük sonuç, tarih boyunca balıkçılık bilimcilerinin aşırı avcılıktan çok endişeli olduklarıdır - bu bizim beyaz balinamızdır ve birçok yerde bunu yönetimle çözmüş olabiliriz," dedi. "Ancak iklim değişikliği gerçekten planlarımıza, modellerimize ve yönetim sistemlerimize büyük bir engel oluyor."
Araştırma için bilim insanları, 2020'de başlayarak karideslerin kaybolmasını neyin tetiklemiş olabileceğini analiz ettiler ve bunu iki kategoriye indirdiler: Karidesler ya taşındı ya da öldü.
Szuwalski, Bering Denizi'nin kuzeyine, Rus sularına doğru ve hatta okyanusun daha derin seviyelerine baktıklarını ve "nihayetinde karideslerin taşındığının pek olası olmadığını ve ölüm olayının büyük olasılıkla büyük bir etken olduğuna" sonuçlandılarını söyledi.
Daha sıcak sıcaklıkların ve nüfus yoğunluğunun olgun karidesler arasında yüksek ölüm oranları ile önemli bir ilişkisi bulunduğunu buldular.
Bu ölüm olayının nedeni: Daha aç karidesler
Araştırmaya göre karidesler soğuk su türüdür ve su sıcaklıklarının 2 derece Celsius'nin altında olduğu bölgelerde ağırlıklı olarak bulunurlar, ancak çalışmaya göre 12 derece Celsius'ye kadar olan suların içinde işlev görebilirler. Daha sıcak okyanus suyu muhtemelen karideslerin metabolizmasına zarar vermiş ve kalori ihtiyaçlarını artırmıştır.
Araştırmacılar, 2018 yılında gıda olarak ihtiyaç duydukları enerji miktarının, bölgedeki iki yıl süren deniz ısı dalgasının başlangıcı olan önceki yıla göre dört katına çıkabileceğini buldular. Ancak ısı, Bering Denizi'nin gıda ağına çok büyük bir zarar verdiğinden, karidesler için yiyecek aramakta zorlandılar ve kalori talebiyle başa çıkamadılar.
Bilim insanları, karideslerin muhtemelen açlıktan öldüğünü düşünüyor. Pasifik morin balığı gibi balıklar muhtemelen daha sıcak suda kalanlar üzerinde beslenmeye başladı.
Kerim Aydin, çalışmanın bir ortak yazarı ve NOAA'nın Alaska Su Ürünleri Bilim Merkezi'nde balıkçılık araştırma biyologu, "Bu büyük bir ısı dalgası etkisiydi," dedi. "Isı dalgası geldiğinde, büyük bir açlık yarattı. Diğer türler bu acil durumdan faydalanmış olabilir ve sonra ısı dalgası geçtiğinde, şeyler belki biraz daha normale döner - ancak karideslerin normal zamanlarda bile bundan geçmeleri uzun bir yol olabilir."
Kutup çevresindeki sıcaklıkların dünya genelinden dört kat daha hızlı ısındığını bilim insanları rapor etti. İklim değişikliği, özellikle Alaska'nın Bering Denizi'nde, Arktik bölgesinde deniz buzlarının hızlı kaybını tetikledi, bu da küresel ısınmayı artırdı.
Szuwalski, "2018 ve 2019, Bering Denizi'nde deniz buzunda olağanüstü bir anormallikti," dedi. "Bundan sonra böyle devam edip etmeyeceğini bilmek zordur."
Alaska'daki karideslerle neler olup bittiği, iklim krizinin hızla ivme kazandığını ve geçim kaynaklarını etkilediğini kanıtlıyor. Bu, bu tür bir şeyin bir gün olacağını biliyordu, ancak "bu kadar erken olmasını beklemiyordum," dedi.
Szuwalski, "Bu, onların nüfuslarında beklenmeyen, vurgulanmış bir değişiklikti," dedi. "Ancak uzun vadede beklenti, deniz buzunun geri çekilmesiyle birlikte karides popülasyonunun kuzeye doğru hareket edeceği ve doğu Bering Denizi'nde artık onlardan çok fazla görmeyeceğimizdir."
