Sufi, Tasavvufta, gönlü saf kişi, eren, ermiş, nefsinden fani, hak ile baki; Zahirde halk ile batında hak ile olan; nefsinde ölen Hak ile diri kalan dem

Sufi, Tasavvufta, gönlü saf kişi, eren, ermiş, nefsinden fani, hak ile baki; Zahirde halk ile batında hak ile olan; nefsinde ölen Hak ile diri kalan demektir. Ahlâkı ve edebi, Kur’an ve Sünnet doğrultusunda olmayan sufi değildir.
Sufi, kendini edepli olmaya yönlendirir ve ahlakî terbiyeye tabi tutar. Bunları uygulayınca Allah ona yüce halleri ihsan eder. Onun halk arasında nişanı güleryüzlülük, içtenlikli,geniş yürekliliktir. 
İslam dininin doğuşundan sonra ortaya çıkan, daha çok Müslüman toplulukların bulunduğu ülkelerde kullanılan sufi kavramı kendini Tanrı'ya adayan, geçici dünya işlerinden elini eteğini çeken, yalnız tasavvuf konuları üstünde çalışan kimselerin genel adıdır.
İnsanı ilgilendiren en önemli ilim hangisi olabilir? Hiç şüphesiz, kendi nefsini ve Yüce Rabbi’ni öğreten ilimdir. İnsanın yaradılış gayesi de bu ilimle öğrenilir. Bu özelliği sebebiyle o, ebedi kurtuluş vesilesidir. Tefekkür nazarıyla bakılırsa anlaşılır ki, bütün gökler, yerler ve içindekiler bu ilmi öğretmek için yaratılmıştır. Bütün peygamberlerin, alimlerin, hikmet sahiplerinin öğrettiği ilim de temelde budur. Ona kısaca “marifetullah” denir.
Marifetullah, Yüce Allah’ı tanımaktır. Bu tanıma, sırf iman etmekten öte bir iştir. O gerçek bir ilim ve irfandır. Bu ilmin birinci basamağı nefsini tanımaktır. Gerçek manada nefsini tanıyan Rabbini de tanır. Diğer bir açıdan bakıldığında, bir ilim insanı kendi özünden ve Rabbi’nden uzaklaştırıyorsa, dünyası kadar ahiretine de fayda vermiyorsa, bütün hizmeti mide ve şehvete yönelik ise, ona hayırlı ilim denmez.
Sufiliğin vasıfları nelerdir?
1. Hakk’ı ve halkı sevmek,
2. Rikkatli olmak, (ince duygularla dolu, duygulu, sevecen)
3. Halka acımak, onlar için çalışmak,
4. Hakk’a ve halkatam bağlı ve sadık olmak,
5. İmanın bütün hakikatlerine vakıf olmak
6. Allah’a bütün mevcudiyeti ile teslim olmak.