Haber: Damla Oya Erman
Journal of Quarternary Science dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, yaklaşık 8.000 yıl önce Mezolitik dönemde, Britanya kıyılarına ve Avrupa'nın bazı bölgelerine ulaşan 20 metre yüksekliğinde dev dalgalarla gerçekleşen bu büyük tsunami, büyük olasılıkla Storegga kayması olarak bilinen büyük bir denizaltı toprak kaymasının tetiklemesiyle oluştu. Bu kayma, Batı Norveç kıyısı açıklarında 2400–3200 km3 sedimentin yer değiştirmesine neden oldu. Olaya atfedilen sediment birikim izleri, Kuzey İngiltere, Batı İskoçya, Shetland, Danimarka ve Doğu Grönland gibi bölgelerde bulunmuştur.
Çevre bilimcisi Dr. Jon Hill, “Bu büyüklükte dev bir tsunami, taş devri sahil topluluklarını korkunç bir deneyimle karşı karşıya bırakmış olmalı, çünkü olay kışa hazırlık yaparken gerçekleşti. Gelen dalgaların boyutu, orada yaşayan insanların deneyimlediği her şeyden tamamen farklı olmalıydı - gerçekten dehşet verici bir deneyim” dedi.
Arkeolojik kanıtlar, bu dönemde Kuzeybatı Avrupa genelinde yerleşim yoğunluğunda bir düşüş olduğunu gösteriyor ve çalışma, bunun tsunaminin bir sonucu olduğunu, daha önce kıtada hızlı bir sıcaklık düşüşü olarak düşünülen önceki anlatının doğru olmadığını öne sürüyor.
Dr. Hill ekledi: "Kuzey Pasifik gibi tsunami-tehlikesi olan bölgelerdeki bazı geçmiş balıkçılık toplulukları, tsunamiye karşı bir direnç göstermiş ve daha yüksek yerlere taşınmayı biliyorlardı. Ancak kuzey Britanya'daki tsunami olayı daha çok bir istisna gibiydi, çünkü buradaki Taş Devri insanları, kendilerini güvende tutmak için yaşam hafızasına veya atalara ait bilgiye sahip değildi."
Tsunami olayının bilgisayar simulasyonları da, yüksek dalgaların nüfus azalmalarına katkıda bulunup bulunamayacağını belirlemek amacıyla oluşturuldu. Simülasyona göre, araştırmacılar tsunami nedeniyle önemli ölümlerin yanı sıra, eski insanların hayatta kalmak için ihtiyaç duyduğu önemli kaynaklara verilen zararın neden olduğu dolaylı etkilerin de olabileceğini düşünüyor.
Dr. Hill şunları söyledi: "Dalgaların doğrudan neden olduğu ölümlerin yanı sıra, bu tsunami, Taş Devri insanları için kaynaklarda uzun vadeli etkilere neden oldu. Yiyecek kaynaklarını yok etmiş olabilir, bu da bu dönemde Kuzey Britanya'da gördüğümüz keskin nüfus azalmasına katkıda bulunmuş olabilir, ancak bu dönem aynı zamanda hızlı bir deniz seviyesi yükselmesi ve küresel sıcaklıklarda keskin bir düşüş de gördü."
