Ankara
Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansının (UNRWA) eski Sözcüsü Chris Gunness, Gazze'deki mevcut durum, İsrail'e yönelik ekonomik boykot çağrıları ve İsrail'in Mısır sınırındaki Refah kentine saldırılarına ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Gazze'deki durumu soykırım olarak nitelendiren Gunness, "Bu durumun en dehşete düşürücü yanı insanlık tarihinde ilk kez televizyonlarda canlı yayınlanan soykırım olması." ifadesini kullandı.
Gunness, Uluslararası Adalet Divanının (UAD) Gazze'deki durumu "ikna edici soykırım" olarak tanımladığına işaret ederek, "(Bu soykırımın) ana destekçileri olan iki ülkeden ABD, İsrail'e her yıl 4 milyar dolar askeri yardım yapıyor ve ülkem İngiltere, İsrail'e lojistik ve diğer askeri destek türlerini veriyor." şeklinde konuştu.
Bu ülkelerin UNRWA'nın finansal desteğinin kesilmesine "öncülük" ettiğine değinen Gunness, ülkelerin aynı zamanda soykırımın etkileriyle mücadele eden kuruluşu, fonlardan mahrum bıraktığının altını çizdi.
Gunness, bunun UAD'nin aldığı kararlara da aykırı olduğunu belirterek, durumu "şok edici ve üzüntü verici" olarak tanımladı.
UNRWA'nın fonlarının kesilmesi kararının değiştirilmesi gerektiğine işaret eden Gunness, "Türkiye gibi İsrail üzerinde etkisi olan ülkeler, soykırımı durdurması için İsrail'e ekonomik, siyasi, diplomatik ve barışçıl baskı uygulamalıdır." ifadesini kullandı.
"(İsrail) insani yardıma büyük kısıtlamalar getirmeye devam etti"
Gunness, Gazze'de kıtlığın "giderek arttığına" dikkati çekerek, durumun İsrail'in UAD'nin talep ettiği geçici tedbirlerin şartlarını ihlal ettiğine dair daha fazla kanıt olduğunu vurguladı.
UAD kararlarına göre, açlık gibi durumlardan kaçınmak amacıyla "insani erişimin" serbest olması gerektiğini aktaran Gunness, "Peki İsrail ne yaptı? İnsani yardıma büyük kısıtlamalar getirmeye devam etti." dedi.
Gunness, UNRWA'nın finansal desteğinin kesilmesinin, Gazze'de gıdaya ihtiyaç duyan çok fazla sayıda kişinin beslenmesini daha da zorlaştırdığını kaydetti.
7 Ekim 2023'ten sonraki süreçte UNRWA'nın gıda yardımına ihtiyacı olan kişi sayısının arttığına değinen Gunness, "Dolayısıyla daha fazla insanın açlık çekeceğinden şüphem yok, açlık ağır çekim katliam olarak tanımlanır." dedi.
"Barışçıl siyasi değişim için barışçıl ekonomik baskı uygulamak"
Gunness, İsrail'e yönelik ekonomik boykot çağrılarını değerlendirerek, İsrail'in bunun antisemitik olduğunu iddia ettiğini ancak Güney Afrika'daki ırk ayrımcılığına karşı uygulanan boykot için hiç kimsenin ırkçılık olduğunu söylemediğini anlattı.
"Apartheid" rejiminin yıkılmasında bu boykotların da etkisi bulunduğunu vurgulayan Gunness, "Boykot ve yaptırım hareketlerinde yapılan tek şey barışçıl siyasi değişim oluşturmak için barışçıl ekonomik baskı uygulamaktır." şeklinde konuştu.
Gunness, yasa dışı Yahudi yerleşimcilere yönelik boykot uygulanması gerektiğine dikkati çekerek, bunun aynı zamanda "soykırımcı İsrail ordusunu" besleyen her şeye karşı da uygulanması gerektiğini düşündüğünün altını çizdi. Halihazırda İsrail'in UAD tarafından Gazze halkına karşı "ikna edici soykırım" yapmakla suçlandığını vurgulayan Gunness, Gazze halkının 1948'den itibaren acı çektiğini kaydetti.
Gazze'yi "ölüm kampına" benzetti
Gazzelilerin mallarına el konulduğunu, Gazze'nin 1967'de "işgal edildiğini" ve 2007'den itibaren de "abluka altına alındığını" hatırlatan Gunness, 7 Ekim 2023'te İsrail'de yaşananları mazur görmediğini ancak Gazze halkının fiilen "ölüm kampında" yaşadığını ve bu insanların oradan kaçmak istedikleri için suçlanamayacağını söyledi.
Gunness, İsrailli yetkililerin Gazze'ye yönelik sert açıklamalarına işaret ederek, "Gazze'nin Auschwitz gibi olduğunu söylemiyorum ama Gazze'yi Auschwitz'e çevirmeyi denemeleri gerektiğini söyleyen İsrailli yetkililer de var." diye konuştu.
Bu durumu değiştirmenin barışçıl yolu olması gerektiğini belirten Gunness, "barışçıl ekonomik ablukanın" uluslararası hukuk ve İsrail'e askeri desteğin kesilerek yapılması gerektiğine işaret etti.
"(Refah'a saldırılar) Bunlar ahlaksızlık"
Gunness, İsrail'in Refah'a yönelik saldırılarına ilişkin "Bunlar ahlaksızlık. Bunun uluslararası insancıl hukukun ihlali olduğunu düşünüyorum. UAD'nin dayattığı geçici tedbirlerin ihlali olduğunu düşünüyorum." ifadesini kullandı.
İsrail'in Hamas'ı ortadan kaldırmak için Refah'a saldırdığını iddia ettiğine dikkati çeken Gunness, "Bence mümkün değil. Bu zaman zaman söylenen ve İsrail'in yapmak istediği bir şey. Hamas, siyasi bir harekettir ve sadece Refah'taki bazı tünelleri bombalayıp, bu siyasi hareketin ortadan kalkmasını bekleyemezsiniz." dedi.
Gunness, bölgedeki insanların salgın hastalıklara yakalandığını ve açlığa maruz kaldığını da hatırlattı.
Gazze'deki durumu "dünya tarihinde savaş mağdurlarının kaçacak hiçbir yerinin olmadığı tek savaş" şeklinde tanımlayan Gunness, savaştan kaçanların uluslararası insancıl hukuka uygun olarak güvenli şekilde geçişlerine izin verilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.