Haber: Mert Osman Erman

Çoğu anketi önde götüren, Slovakya'nın Ukrayna'ya askeri desteğini hemen sona erdirmeyi taahhüt eden Robert Fico'nun popülist SMER partisidir.

Fico, 2018'de gazeteci Jan Kuciak'ın cinayeti sonrasında başbakanlık görevinden ayrılmak zorunda kaldı.

"SMER hükümete girerse, Ukrayna'ya tek bir mermi bile göndermeyeceğiz," dedi destekçilere.

Bu tehdit, Batı başkentlerinde alarm zillerinin çalmasına neden oldu, çünkü NATO ve AB birliğinin üzerindeki cilayı çatlamaların belirtilerini aramaktadırlar. Bu, Slovakya'nın komşusu ve NATO üyesi Macaristan'dan gelen retoriği yankılamaktadır, yalnızca diplomasi barışı sağlayabilir diyor.

Ancak bazıları için Fico'nun tehdidi bir yanılsamadır.

Bratislava, sadık ve kararlı bir müttefik olmuş, Kiev'e yüzeyden hava savunma füzeleri ve helikopterler sağlamış, hatta emekli MiG-29 savaş jetlerinin tüm filosunu bağışlamıştır.

Ancak verilecek fazla bir şey kalmamıştır.

"Bir şey kalmadı," dedi bir batılı yetkili BBC'ye.

Kalanlar, Ukrayna ve Batılı ortakları tarafından sipariş edilen kendi kendine tahrikli obüsler dahil ağır silahlar için ticari sözleşmelerdir.

Üreticilerin çoğunluğu devlete ait savunma şirketleridir ve Fico hükümeti - teoride - müdahale edebilirdi.

Ancak bu sözleşmeler Slovaklar için iş sağlar ve Slovak devleti için gelir sağlar. Fico, yetkili düşündüğünde, onları riske atmamayı tercih ederdi.

SMER, röportaj taleplerine yanıt vermedi. Ancak parti milletvekili Lubos Blaha bu yaz BBC'ye konuştu ve bunun Bratislava, değil Moskova'da yazılmış gibi geldiği bir dil kullandı.

"Bu savaşı - her ne pahasına olursa olsun - durdurmamız gerekiyor," dedi Bay Blaha.

"Ukraynalıların Donbas veya Kırım gibi kaybedeceklerini duyduklarında mutlu olmayacaklarını anlayabilirim. Ama yine de gerçekçi olmamız gerekiyor," dedi Blaha, çatışmayı Ukrayna topraklarında "Amerika Birleşik Devletleri'nin Rusya'ya karşı Ukrayna topraklarında yürüttüğü bir vekil savaş" olarak tanımladı.

Öte yandan Robert Fico, savaşın 2014'te başladığını ve "Ukraynalı Nazilerin ve faşistlerin Donbas'taki Rus nüfusunu öldürmeye başladığı zaman" olduğunu yakın zamanda bir mitingde söyledi.

SMER ile başa baş giden Progressive Slovakia, Ukrayna'ya askeri yardımı sürdürmeyi vaat eden liberal, pro-batı bir parti olup liberal fascism olarak tanımlanan bu vizyona karşı çıkmaktadır.

"Geç [Çekoslovakya doğumlu ABD Dışişleri Bakanı] Madeleine Albright bizi Avrupa'nın siyah deliği olarak ünlendirdi ve Slovakya'yı Nato'ya katılma yolundan çıkardı," dediğini söyleyen parti başkan yardımcısı Tomas Valasek, eski bir Nato büyükelçisi, bu cümleyle ilgili bana, otoriter 1990'ların Vladimir Meciar altındaki belirsiz döneme gönderme yaparak.

"Sanırım eski başbakan Fico yeniden seçilirse geleceğin büyük ölçüde böyle olduğunu düşünüyor," dedi, SMER liderinin Viktor Orban'ın el kitabından bir sayfa aldığını ekleyerek.

Çek şehri Brno'daki sınırın ötesinde konuşuyorduk. Valasek, Slovak üniversite öğrencileri arasında destek toplamak için oradaydı ve Slovak STK'ları tarafından ücretsiz olarak sunulan iki özel trenle bu hafta sonu oy kullanmaya gidecek olan on binlerce öğrenciden bazıları.

Her yıl Slovakya'nın lise mezunu öğrencilerinin %17'si ülkelerini yurtdışındaki üniversitelerde okumak için terk ediyor. OECD ortalaması %2'dir. Ayrılmalarının nedeni, kötü yüksek öğrenim ve sağlık hizmetleri, özellikle başkent dışındaki yerlerde hoşgörü eksikliği ve genel bir hoşnutsuzluk duygusu nedeniyle olduğunu söyledi.

Bu öğrencilinin yarısından fazlası hiçbir zaman geri dönmez. Progressive Slovakia, açık, hoşgörülü, kozmopolit bir toplumun bir vizyonunu sunuyor. SMER bu vizyonu "liberal faşizm" olarak reddeder ve istikrar, düzen ve sosyal güvenlik üzerine kampanya yapar.

"Son haftalarda birkaç yabancı diplomat bana - erken mi kurtuluşa mı ağlıyorsunuz? demiyorlar mı?" dedi günlük gazete SME'nin baş editörü Beata Balogova.

Rusya Savunma Bakanı adayı Belousov, Ukrayna'da savaşı asgari kayıpla kazanmak istiyor Rusya Savunma Bakanı adayı Belousov, Ukrayna'da savaşı asgari kayıpla kazanmak istiyor

Balogova, göreve gelir gelmez popülist Fico'nun - geçmişte olduğu gibi - Slovakya'daki koalisyon kurma taleplerinin yoğun baskısı altında Fico pragmatisti bırakacağı yanlış düşüncesine karşı çıkıyordu.

"Bu çok yanlış bir varsayım," dedi bana.

"Şu anda Robert Fico'nun kendisinin daha iyi bir versiyonu yok. Şu anda seçmenine devam etmesi gerekiyor. Bu seçmene her gün birilerini yenmek zorundasınız. Çünkü size tehdit olduğunu söyledikleri an, göç tehdidi, LGBT topluluğunun tehdidi ve liberaller - onlara karşı savaşmaya devam etmelisiniz."

Ne SMER ne de Progressive Slovakia'nın muhtemelen %20'den fazlasını kazanma olasılığı yok ve anketler yeni parlamentoda 10'dan fazla parti olabileceğini gösteriyor. Bir koalisyon oluşturmak karmaşık olabilir.

Bratislava'ya geri döndüğümde, Tuna üzerinde bir zevk gezisine katıldım. Dizel gemimiz Viyana ve batıya doğru yavaşça yukarı doğru ilerledi, sonra yavaşça doğuya doğru 180 derecelik bir dönüş yaptı. Aşağıda, görünürdeki siyasi mentorunun evi olan Budapeşte vardı.

"Slovakya bir süredir sürükleniyor," dediğim nehir teknesinin yol arkadaşı Alena Kudzko, Bratislava merkezli düşünce kuruluşu Globsec için analist.

"Slovakları birleştiren şey, ülkelerinin doğu ile batı arasında bir köprü olması gerektiğini düşünmeleridir," dedi.

"Bunun hoş bir fikir gibi görünmesine rağmen, gerçekte pek uygulanabilir bir şey değil. Büyük bir ülke sınırlarınızda savaş yürüttüğünde, köprü olmak zordur."

Kudzko ve meslektaşları Mart ayında yaptıkları bir araştırmada, Slovakların sadece %40'ının Rusyanın Ukrayna'daki savaşın sorumlusu olduğuna inandığını gösterdi. Yarısı Amerika Birleşik Devletleri'ni bir güvenlik tehditi olarak gördü. SMER'in retoriği verimli topraklarda düşüyor gibi görünüyor.

Robert Fico'nun Slovakya'yı Moskova'nın yörüngesine çekeceğinden endişe eden bazıları için değil.

Editör: Duha Sena Oskay