Haber: Damla Oya Erman
2009 yılında iç Alaska'daki Swan Point kazı alanında bulunan Elma'nın dişi, yanında iki genç fil kalıntısı, kamp ateşlerine dair izler, taş araçlar ve diğer av kalıntıları ile birlikte incelendi. UAF Antropoloji Profesörü Ben Potter, bu bulguların "tümü, mamut avının insanlar tarafından gerçekleştirilen bir deseni gösteriyor" dedi.
Araştırmacılara göre, izotop verileri, arkeolojik kanıtlar ve Swan Point'te bulunan diğer mamutlardan alınan DNA ile birleştirildiğinde, erken dönem Alaska yerlilerinin yerleşim yerlerini yapağı fillerinin bulunduğu alanlarla eşleştirdikleri görülüyor.
Bu çalışma, Elma'nın 1,000 kilometrelik Alaska ve kuzeybatı Kanada seyahati ile Bering Kara Köprüsü'nü geçen en eski insanlarla olan ilişkilerine yeni bir bakış açısı sunuyor. "Elma, Alaska'daki en yoğun arkeolojik sitelerin etrafında dolaşıyordu," diyen çalışmanın baş yazarı ve University of Alaska Fairbanks doktora öğrencisi Audrey Rowe, "Görünüşe göre bu erken insanlar, mamutlar tarafından sıkça ziyaret edilen alanlarda av kampı kuruyorlardı" dedi.
UAF Alaska Kararlı İzotop Tesisi'ndeki araştırmacılar, Elma'nın dişinden binlerce örneği kapsamlı bir şekilde analiz ederek onun yaşamını ve seyahatlerini yeniden oluşturdular. İzotoplar, bir hayvanın diyetini ve konumunu ortaya çıkaran kimyasal işaretçiler olarak görev yapar. Bu işaretçiler, hayvanların ölümünden sonra bile kemiklerinde ve dokularında korunur.
Yapağı fillerinin yaşamları boyunca büyüyen dişleri, boyuna bölündüğünde açıkça görülen katmanlara sahiptir ve bu da onları izotopik çalışmalar için ideal kılar. Bu büyüme halkaları, araştırmacılara diş boyunca örneklerdeki izotopları inceleyerek bir yapağı filinin yaşamına dair kronolojik bir kayıt oluşturmalarına olanak tanır.
Elma'nın seyahati, daha önce incelenmiş 3,000 yıl önce yaşayan bir erkek filin seyahati ile büyük ölçüde örtüşmekte olup, filin uzun vadeli hareket desenlerini birkaç bin yıl boyunca göstermektedir. Elma'nın durumunda, izotop analizi ayrıca onun sağlıklı bir 20 yaşındaki dişi olduğunu göstermiştir.
UAF Alaska Kararlı İzotop Tesisi'nin direktörü ve UAF Su Ürünleri ve Okyanus Bilimleri Fakültesi'nde profesör olan kıdemli yazar Matthew Wooller, "O, yaşamının en verimli döneminde genç bir yetişkindi. İzotopları, onun yetersiz beslenmediğini ve tüyüğünün bulunduğu Swan Point'in mevsimsel av kampında öldüğünü gösterdi" dedi.
Elma'nın var olduğu dönem, nispeten yakın zamandaki insan varlığından kaynaklanan yoğun zorlukları göstermiş olabilir. İç Alaska'da önceden çimen ve çalılarla domine edilen bozkır manzarası, daha ormanlık bir araziye doğru bir geçiş yaşamaktaydı. Profesör Ben Potter, "Buz çağının sonunda iklim değişikliği, yapağı fillerinin tercih ettiği açık habitatı parçaladı ve onları insan avına daha savunmasız hale getirebilir" şeklinde açıklamada bulundu.
