Brüksel

AB üyesi 27 ülkenin devlet veya hükümet başkanlarının katılımıyla Brüksel'de düzenlenen ve 2 gün sürecek AB Liderler Zirvesi başladı.

AB Konseyi Başkanı Charles Michel'in başkanlık edeceği zirvenin ilk bölümüne Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres katılacak.

Rusya-Ukrayna savaşı gibi önemli jeopolitik konular ile iklim değişikliği gibi küresel sorunların ele alınacağı toplantıda, gıda güvenliği ve süresi uzatılan Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması değerlendirilecek.

Liderler, daha sonra Ukrayna oturumuna geçecek. Toplantının bu bölümüne Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy video konferansla bağlanacak.

AB'nin Ukrayna'ya desteğinin devamı, Ukrayna'ya sağlanacak başta 155 milimetrelik top mermisi olmak üzere çeşitli mühimmat ve silahlar, askeri destek için finansman sağlanması ve dondurulmuş Rus varlıklarının kullanımı gibi çeşitli konular ele alınacak. Liderler, zirve toplantısında göç konusunu da görüşecek.

Zirvenin ana konusu ise ekonomik durum ve Avrupa'nın rekabetçiliği olacak. Liderler, Avrupa sanayisinin rekabetçiliğini artırmak için atılacak adımları tartışacak.

AB liderlerinin geçen ay gerçekleştirdikleri zirvede, ABD'de enflasyonun düşürülmesine yönelik kapsamlı sağlık, iklim ve vergi düzenlemelerini içeren yasanın Avrupa'ya etkilerini tartışmıştı. Bu yasa ABD'deki yatırımlara önemli teşvikler sağlıyor. AB; ABD ve Çin gibi ülkelerdeki benzer teşvik ve desteklemeler karşısında Avrupalı üreticilerin rekabet avantajını kaybetmesinden çekiniyor. Liderler, sanayi yatırımlarını korumaya yönelik tedbirleri değerlendirecek.

Yeşil ve dijital dönüşümü hızlandırmanın ve yatırımları teşvik etmenin yollarını ele alacak liderlerin, sentetik yakıtlar ve nükleer enerjinin gelecekteki rolünü de tartışması bekleniyor.

Fransa-Almanya görüş ayrılıkları

Fransa ile Almanya arasında nükleer enerji ve içten yanmalı motorlar konusundaki görüş ayrılıkları zirvenin, ana gündeminin dışına sapmasına neden olması bekleniyor.

Başını Almanya'nın çektiği bir grup ülke, AB'nin 2035 yılından itibaren içten yanmalı motora sahip, yani benzinli ve dizel yeni otomobillerin satışını yasaklama girişimine karşı çıkmıştı.

Avrupa Parlamentosu (AP) tarafından onaylanan ve AB ülkelerinde satılacak yeni otomobillere ve hafif ticari taşıtlara katı karbon emisyon standartları getirecek düzenleme, AB'nin büyük otomobil üreticisi ülkelerinin tepkisini çekmişti.

Almanya, planı desteklemek için AB'nin e-yakıt olarak bilinen ve yenilenebilir enerji ve havadaki karbondioksiti yakalama ile üretilen sentetik yakıtlarla ilgili bir muafiyet getirilmesi gerektiğini belirtmiş, AB Komisyonu'ndan bu konuda bir düzenleme talep etmişti. Böylece Almanya, sentetik yakıtlarla çalışan içten yanmalı motorlara sahip yeni arabaların satışına dair güvence istiyor.

Almanya'nın bu tutumu Fransa'nın tepkisini çekmişti. Bu konuda AB Komisyonu ile Almanya arasındaki müzakereler ise devam ediyor.

Öte yandan, Fransa, Avrupa'da daha fazla yeşil teknoloji üretmeye yönelik AB düzenlemelerinde nükleer enerjiye daha fazla yer verilmesini istemişti.

AB Komisyonu, izinlerin daha hızlı verilmesini ve projelerin daha fazla finansmana erişiminin sağlanmasını içeren, Avrupa'da temiz teknoloji üretimini artırmaya yönelik yeni planlarını geçen hafta açıklamıştı.

AB, Avrupa'daki temiz teknoloji yatırımcılarının ABD ve Çin gibi cazip sübvansiyonlar sunan ülkelere gitmemesine yönelik yasa paketinde nükleer enerjiye yer vermemişti.

Fransa, bu planda nükleer enerjinin de yer almasını istemesine karşın Almanya gibi bazı ülkelerin karşı tutumu nedeniyle başarılı olamamıştı.

AB Liderler Zirvesi'nde Avrupa'nın en büyük ülkeleri Almanya ve Fransa'nın bu konulardaki farklı tutumlarının da gündeme gelmesi öngörülüyor.

Bankacılık sektörünün durumu görüşülecek

AB liderleri ikinci gün ise Avro Zirvesi düzenleyecek. Avro Zirvesi'ne, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde ve Avro Grubu Başkanı Paschal Donohoe de katılacak.

AB'nin ekonomik ve mali durumunu görüşecek liderler, maliye politikalarının koordinasyonunu tartışacak. AB üyesi ülkelerin kamu harcamalarını ve bütçe açıklarını sınırlandıran mali kuralların da bu oturumda tartışılması bekleniyor.

Liderler, özellikle ABD'deki banka iflasları ve İsviçre'deki bankacılık krizinin AB'ye olası etkileri konusunda görüş alışverişinde bulunacak.

Geçen hafta ABD'de başlayan bankacılık krizinin ardından Avrupa'da da Credit Suisse paniği yaşanmıştı. Bu oturumda liderler, ECB Başkanı Lagarde'dan detaylı bilgi alacak.