Haber: Mert Osman Erman
Şimdi ise Tayvan'ın bir sonraki başkanı olacak.
Çin'in Tayvan üzerindeki iddiaları yeni değil - adayı kendi toprakları olarak görüyor ve Xi Jinping birleşmeyi bir hedef haline getirdi. Ancak tehditler geçen yıl içinde arttı.
Ve yine de, Çin'in hükümete karşı oy kullanmamaları konusundaki yenilenmiş uyarılarına rağmen, milyonlarca Tayvanlı Cumartesi günü sıcak ve güneşli bir havada sandık başına gittiler.
Tayvan'ın 64 yaşındaki başkan yardımcısını, doktordan siyasetçiye dönmüş olan William Lai Ching-te'yi, Tayvan'ın Çin'le olan gergin ilişkisinde liderlik yapması için seçtiler.
Bu, Çin'in kesin çizgisine çok yakın duran bir parti olarak gördüğü DPP için olağanüstü üçüncü bir dönemdir - Tayvan bağımsızlığı.
Bay Lai'nin Pekin'i nasıl yöneteceği ve Pekin'in ona nasıl tepki vereceği, başkanlığını belirleyecektir.
Tsai 3.0 - Yoksa taze bir başlangıç mı?
Bay Lai, görev süresinin önceki başkanı Tsai Ing-wen'in sekiz yılının bir devamı olacağını söz verdi.
Hatta Cumartesi günkü konuşmasında, dikkatlice kelimelerini seçti ve diyaloğu ve işbirliğini teklif etti.
Seçim kampanyası sırasında sürekli olarak bağımsızlığın ilan edilmesine gerek olmadığını, çünkü Tayvan'ın zaten bağımsız bir egemen devlet olduğunu, adının Çin Cumhuriyeti - Tayvan olduğunu tekrarladı.
Ancak Bay Lai, Cumhurbaşkanı Tsai'den daha dikkatli bir politikacı olarak kabul edildi. Pekin ona "sorun çıkaran" ve tehlikeli bir "ayrılıkçı" olarak hitap etti. Şimdi ise Tayvan'ın bir sonraki başkanı olacak.
Çin'in Tayvan üzerindeki iddiaları yeni değil - adayı kendi toprakları olarak görüyor ve Xi Jinping birleşmeyi bir hedef haline getirdi. Ancak tehditler geçen yıl içinde arttı.
Ve yine de, Çin'in hükümete karşı oy kullanmamaları konusundaki yenilenmiş uyarılarına rağmen, milyonlarca Tayvanlı Cumartesi günü sıcak ve güneşli bir havada sandık başına gittiler.
Tayvan'ın 64 yaşındaki başkan yardımcısını, doktordan siyasetçiye dönmüş olan William Lai Ching-te'yi, Tayvan'ın Çin'le olan gergin ilişkisinde liderlik yapması için seçtiler.
Bu, Çin'in kesin çizgisine çok yakın duran bir parti olarak gördüğü DPP için olağanüstü üçüncü bir dönemdir - Tayvan bağımsızlığı.
Bay Lai'nin Pekin'i nasıl yöneteceği ve Pekin'in ona nasıl tepki vereceği, başkanlığını belirleyecektir.
Tsai 3.0 - Yoksa taze bir başlangıç mı?
Bay Lai, görev süresinin önceki başkanı Tsai Ing-wen'in sekiz yılının bir devamı olacağını söz verdi.
Hatta Cumartesi günkü konuşmasında, dikkatlice kelimelerini seçti ve diyaloğu ve işbirliğini teklif etti.
Seçim kampanyası sırasında sürekli olarak bağımsızlığın ilan edilmesine gerek olmadığını, çünkü Tayvan'ın zaten bağımsız bir egemen devlet olduğunu, adının Çin Cumhuriyeti - Tayvan olduğunu tekrarladı.
Ancak Bay Lai, Cumhurbaşkanı Tsai'den daha dikkatli bir politikacı olarak kabul edildi. Bu nedenle Çin'in yeni başkanla herhangi bir diyaloğa razı olması son derece olası değildir. İki taraf arasında 2016'dan beri resmi iletişim olmamıştır. Çin, o zamanlar Tayvan'ın anakaradan bir parça olduğunu kabul etmeyi reddettiği için Bayan Tsai'nin öfkesini çekerek iletişimi askıya almıştı.
Cumartesi günkü karar aynı zamanda Tayvan Boğazı'ndaki zaten çok gergin durumun devamı anlamına gelecek, neredeyse her gün Çin gemileri ve askeri uçakları tarafından yapılan ihlallerle.
Pekin, büyük bir askeri güç gösterisiyle memnuniyetsizliğini belirtebilir, 2022'de ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Taipei'yi ziyaretinden sonra yaptığı gibi. Taipei, o zaman adanın neredeyse abluka benzeri bir durumu taklit etmekle suçladı.
Çin ayrıca ekonomik ve diplomatik baskıyı artırabilir, Tayvan'ı tanıyan birkaç küçük devleti daha çekmeye ve daha fazla Tayvanlı şirketi, ürünleri ve insanları yaptırımlarla cezalandırmaya devam edebilir.
Bay Lai'nin Çin'in askeri tehdidiyle yüzleşme stratejisi, Bayan Tsai'nin yaptıklarını sürdürmektir.
Tayvan'ın askeri harcamalarına daha fazla para harcamayı, yerli denizaltı inşa programını sürdürmeyi ve Amerika, Japonya ve Avrupa ile daha yakın bir ilişki kurmayı taahhüt etti. Bayan Tsai özellikle Washington ile güçlü bir ilişki kurdu.
Ancak ABD'de bir Lai başkanlığının daha provokatif olabileceine dair bazı endişeler olacaktır, çünkü bağımsızlık yanlısı bir politikacı olarak geçmişi vardır.
Ancak koşu arkadaşı Bayan Hsiao, Biden yönetimi için bir güvence olacaktır. Muhtemelen ABD'ye, Bay Lai'nin Pekin'i kışkırtmama konusunda güvenilir olduğuna ikna etmekte liderlik edecektir.
'Xi Jinping sessiz olmayı öğrenmeli'
Bay Lai kartlarını ne kadar dikkatli oynarsa oynasın, Pekin, zaferinin gönderdiği mesajı görmezden gelemeyecektir.
Anketler, çok yakın bir yarış olduğunu gösterdi, ancak DPP beklenenden çok daha geniş bir marjla kazandı. "Çin'e artık sizi dinlemeyeceğiz, geleceğimiz kendimiz tarafından belirlenecek, bu yüzden Xi Jinping seçimimiz sırasında sessiz olmayı öğrenmeli" dedi bir genç DPP destekçisi, sonuçlar belli olduktan sonra BBC'ye.
Hou You-ih ve ana muhalefet Kuomintang (KMT), buradaki insanların Çin'in adayı saldırabileceği gerçek korkulara hitap eden bir kampanya yürüttü.
Bir KMT zaferi, Çin'in Tayvan'a karşı retoriği ve askeri tehdidi azaltmasını sağlayabilir, ve Muhtemelen Pekin'in Bay Hou ile diyalog yapmayı kabul etmesi daha olasıdır.
Xi, 2015 yılında Tayvan'ın son KMT başkanı Ma Ying-jeou ile buluştu. Bu, Tayvan ve Çin liderlerinin 1949'daki Çin iç savaşının sonundan bu yana yüz yüze buluştukları ilk kezdi.
Ancak KMT'ye karşı olanlar, Çin'e karşı teslimiyetçi bir tutumu olduğunu ve adanın savunmasını ciddiye almadığını, savunma harcamalarındaki artışları engelleyerek ve adadaki askerlik hizmetini sadece dört aya düşürerek suçladı.
Korku, bir KMT hükümetinin Tayvan'ı daha savunmasız hale getirebileceğiydi. Adayı silahlandıran ABD gibi güçlü müttefikler, Tayvan'ın savunmasını ciddiye almadığı takdirde neden Tayvan'ı savunmaya taahhüt etmeleri gerektiğini sorgularlardı.
Tayvan şu anda savunma harcamalarının GDP'nin yaklaşık %2.5'ini harcıyor. ABD veya bölgedeki diğer ciddi güvenlik sorunlarına sahip ülkeler gibi çok daha az.
Bu nedenle seçmenler net bir tercih yapmış gibi görünüyor. Pekin'den gelen tehlikenin farkında ve diyalog istiyorlar. Ancak KMT, aynı zamanda kendilerini giderek daha çok Tayvanlı ve Çinli olarak gören genç seçmenlere çekilemedi.
Ve bu, KMT'nin artık nadiren birleşme veya hatta "tek Çin"den bahsettiği gerçeğine rağmen, "Tayvan'ın barış ve güvenliğini Beijing ile daha iyi ilişkiler yoluyla korumak istiyoruz" dediği için.
Son birkaç ay, belki de Tayvan'ın en büyük kaybının ne olacağını daha da belirginleştirdi. Seçimleri coşkulu, demokrasisi hala genç ve oy verme tutkusu elde edilebilir.
Aynı demokrasi, memnuniyetsizliğini DPP'ye açıkça ortaya koydu - yükselen ev fiyatları, durgun maaşlar ve daralan iş olanakları genç seçmenleri uzaklaştırdı.
Ve bu nedenle DPP'nin parlamentodaki çoğunluğunu kaybetmesi muhtemel görünüyor. KMT, bir üçüncü parti olan Tayvan Halk Partisi ile koalisyon yaparak, Bay Lai'nin gündemini engellemek için gerekli olan koltukları toplamak için muhtemelen harekete geçecek.
Başkan Lai için önündeki yol uzaktan pürüzsüz değil. Kendi hükümetinin ötesinde ve ona antipati ile bakacak olan dev bir komşusu, onun dönemini başka bir dünya tarafından da şekillendirecektir.
Eğer Donald Trump bir sonraki ABD başkanı olursa, Beyaz Saray'da çok farklı bir müttefikle başa çıkması gerekecek.
