Saygıdeğer okurlarım, geçen hafta Türkiye Tabipler Birliğinin uyarısı olduğunu belirtmiştim. Uyardığı hastalıklar arasında Covid 19’da bulunmaktadır. Her ne kadar salgın zamanında yaşadığımız ölçüde bir durum yok gibi görünse de, bu hastalığa sebep olan virüsün yeni versiyonları ile aramızda dolaştığını biliyoruz.
Corona önlemleri kalkmış olsa da her daim bize lazım bilgileri bu haftaki yazımda siz saygıdeğer okurlarımla tekrar paylaşmak istiyorum. Öncelikle hatırlatmak istediğim konu bulaş şekli ve bulaşı önlemek için almamız gereken hususlardır.
Coranavirüs hastaların öksürük, hapşırık veya konuşma esnasında havaya yaydığı mikro-damlacıkların ortama dağılması ve ortamdaki diğer insanlar tarafından solunması sonucunda insandan insana bulaşmaktadır. Diğer bulaşma şekli ise bu damlacıkların bulaştığı yüzeyler ile direk temas etmiş ellerin ağız, burun ve gözler ile teması sonucu olmaktadır.
İlk önlem mümkün olduğunca kalabalık ortamlara girmemek, özellikle kapalı ortamlarda bulunmamaktır. Ancak sosyal bir canlı olarak izole olmak kolay değildir. Özellikle çalışan ve okuyan kesim için bunun mümkün olmadığı da bir gerçektir. Bu durumda korunma önlemleri daha öne çıkmaktadır. Bu nedenle solunum yoluyla virüsün vücuda girişini veya hasta kişilerden etrafa yayılmasını önlemek için maske kullanılmalıdır. Yüzeylerden bulaşmanın önlenmesi için ise ellerin dikkatli bir şekilde sık sık, en az 20 saniye su ve sabun kullanılarak yıkanmalı, yıkanma imkânı yok ise alkol bazlı el antiseptiği ile temizlenmesi sağlanmalıdır. Ellerin temizlenmesi mümkün değil ise ellerin ağız, burun, göze özetle yüze temasının önlenmesi çok önemlidir. Ayrıca kalabalık yerlerde bulunuluyor ise özellikle hastane gibi ortamlarda mesafeye de dikkat edilmeli, mümkün olduğunca hastalar ile temastan kaçınılmalı, temas en aza indirgenmelidir.
Değerli okurlarım tek hedefimiz kendimizi korumak olmamalıdır. Çünkü ortama dağılan virüs bir şekilde herkesi bulacaktır. Bu nedenle virüsün ortama yayılma yollarını da kapamak gerekiyor Bunun en basit önlemi öksürme, hapşırma esnasında burun ve ağızın tek kullanımlık kâğıt mendil ile kapatılarak ortama dağılması önlenmelidir. Mendil yok ise dirsek içi ile kapatılmalıdır. Hasta kişiler konuşurken de etrafa virüs yaymaktadır. Bu nedenle mutlaka tıbbi maske kullanılmalıdır.
Covid 19 hastalığı için en riskli grup 60-80 yaş aralığında ve kalp hastalıkları, solunum hastalıkları, diyabet ve kanser gibi hastalıkları olanlar olarak tanımlanmaktadır. Bu grup için coronavirüsün oluşturduğu yüksek ölüm riski mevsimsel gribe göre 5 - 30 kat daha fazla taşıdığı bildirilmektedir.
Öncelikle hasta olan veya taşıyıcı olduğunu bilen kişilerin hastalığın toplumda yayılmasını önlemek için mutlaka kendilerini karantina altına almalıdır. Çünkü bu hastalığın belirtilerinin ortaya çıkmasından itibaren ilk 5 gün son derece bulaşıcı olduğu, düşük olasılıkla da olsa 14. günde dahi bulaşın meydana gelebileceği bilinmektedir.
Son olarak da hastalığın belirtilerini hatırlayalım. Bu belirtiler kişiler arasında değişiklik göstermekle birlikte hastalık yüksek ateş, öksürük nefes darlığı, baş ağrısı, boğaz ağrısı, burun akıntısı, kas ve eklem ağrısı, halsizlik, koku ve tat alma duyusu kaybı, ishal gibi belirtilerle kendini göstermektedir.
Tüm hastalıklardan uzak günler dilerim.
