Haber: Damla Oya Erman
Qanatlar, sıcak ve kuru iklimlerde su taşımanın etkili bir yolunu sağlayan kārīz adı verilen sistemlerdir.
Bu antik su taşıma sistemleri, suyun buharlaşma olmadan uzun mesafeler boyunca nasıl taşınabileceğini gösteren bir mucize olarak kabul edilir. Qanatlar, dikey şaftlardan oluşan bir dizi kullanır ve bu şaftlar, suyu taşıyan eğimli tünelle birbirine bağlanır. Böylece, yeraltı suyu pompalara ihtiyaç duymadan yüzeye taşınabilir.
Irak'ın Diyala İli'nde gerçekleştirilen son arkeolojik inceleme, Jalulaa ve Kortaba bölgeleri arasında uzanan üç antik qanat kümesinin varlığını ortaya çıkardı. Yapılan ilk çalışmalar, bu qanat kümelerini M.S. 1000 civarına, bölgenin "İran Ara Dönemi" olarak bilinen döneminde bir dizi küçük İran emirliği tarafından yönetildiği bir döneme tarihlendirdi.
İlk küme, yan yana dizilmiş 25 kuyudan oluşuyor ve bitişik 10 metre derinliğindeki bir su kanalına bağlanıyor. İkinci küme de 25 kuyudan oluşuyor ve 13 km uzunluğundaki elle kazılmış bir kanala bağlı. Üçüncü küme ise her iki tarafta kazılmış su kanallarına bağlı 9 kuyudan oluşuyor.
Bu önemli keşif, antik dünyanın su yönetimi teknolojilerine dair daha fazla bilgi sunarken, Diyala'nın tarihine ışık tutuyor.
