Haber: Damla Oya Erman
Bu anormallik uzun zamandır jeologları şaşırtmıştı, ancak şimdi Hindistan Bengaluru'daki Indian Institute of Science'dan araştırmacılar, bu oluşumunun inanılır bir açıklamasını buldular: volkanların oluşumuna yol açan, gezegenin derinliklerinden gelen magma akımları gibi.
Bu hipoteze ulaşmak için ekip, alanın nasıl oluşmuş olabileceğini simüle etmek için süper bilgisayarlar kullandı ve 140 milyon yıl öncesine kadar gitti. Bu bulgular, artık var olmayan eski bir okyanusun etrafında dönüyor.
İnsanlar genellikle Dünya'yı mükemmel bir küre olarak düşünürler, ancak bu gerçekten öyle değildir.
Araştırma ortak yazarı Attreyee Ghosh, Dünya'nın temel olarak pütürlü bir patates olduğunu söyledi ve teknik olarak bir küre olmadığını, gezegen döndükçe orta kısmının dışarı doğru şiştiğini ifade etti.
Gezegenimiz yoğunluğu ve özellikleri açısından homojen değildir, bazı bölgeler diğerlerinden daha yoğundur ve bu Dünya'nın yüzeyini ve yerçekimini etkiler. Ghosh, "Dünya'nın yüzeyine su dökerseniz, suyun aldığı seviye bir geoid olarak adlandırılır ve bu, gezegenin içindeki malzemenin yoğunluk farkları tarafından kontrol edilir, çünkü ne kadar kütle varsa, yüzeyi de altında ne kadar kütle varsa, yüzeyi farklı şekillerde çeker" dedi.
Hint Okyanusu'ndaki "yerçekimi kuyusu" - resmi olarak Hint Okyanusu geoid alçaklığı olarak adlandırılır - geoidin en düşük noktası ve en büyük yerçekimi anomalisidir. Bu 1.2 milyon mil kare (3 milyon kilometrekare) alan, 100 metreden daha fazla batma yapar. Bu anormallik, Hollandalı jeofizikçi Felix Andries Vening Meinesz tarafından 1948 yılında bir gemiden yapılan bir yerçekimi araştırması sırasında keşfedildi ve o zamandan beri bir gizem olmuştur.
Ghosh ve meslektaşları, potansiyel bir cevap bulmak için bilgisayar modellerini geriye doğru 140 milyon yıl kadar geriye götürdü, jeolojik olarak büyük resmi görebilmek için. "Geçmişte Dünya'nın nasıl göründüğü hakkında bazı bilgilere ve güvene sahibiz" dedi. "Kıtalar ve okyanuslar çok farklı yerlerdeydi ve yoğunluk yapısı da çok farklıydı."
Bu başlangıç noktasından itibaren, ekip günümüze kadar 19 simülasyon çalıştırdı, levha tektoniğinin hareketini ve manto içindeki magma veya erimiş kaya davranışını yeniden yaratarak. Bu simülasyonların altında, Hint Okyanusu'ndaki gibi bir geoid alçaklığı oluştu.
Tüm bu modellerdeki ayırt edici faktör, geoid alçaklığının etrafındaki magmanın plütonlarıydı ve bunlar da civardaki manto yapısı ile birlikte "yerçekimi kuyusunun" oluşumundan sorumlu olabilir, Ghosh açıkladı. Simülasyonlar, magmanın yoğunluğu için farklı parametrelerle çalıştırıldı ve plütonlar mevcut olmadığı durumlarda alçaklık oluşmadı.
Plütonlar kendileri, Hindistan'ın kara kütlesinin onlarca milyon yıl önce Asya ile çarpışmasıyla kaybolan bir eski okyanusun yok olmasından kaynaklanıyor olabilir, dedi Ghosh.
"Hint Okyanusu 140 milyon yıl önce çok farklı bir yerdeydi ve Hindistan plakası ile Asya arasında bir okyanus vardı. Hindistan kuzeye doğru hareket etmeye başladı ve bunu yaparken okyanus yok oldu ve Asya ile olan boşluk kapandı" diye açıkladı. "Okyanus tabakası manto içine gittiğinde, plütonların oluşumunu teşvik etmiş olabilir ve düşük yoğunluktaki malzemeyi Dünya'nın yüzeyine daha da yakınlaştırmış olabilir."
Takip ettiğimiz bu kuyu, ekibin hesaplamalarına göre yaklaşık 20 milyon yıl önce oluştu. Gelecekte ortadan kaybolup kaybolmayacağı veya uzaklaşıp uzaklaşmayacağı zor söylenir.
Ghosh, "Bunun her şeyin Dünya'daki kütlesel anormallıkların nasıl hareket ettiğine bağlı olduğunu söyledi. "Bir süre için kalabilir ya da hareket eden plakaların onu kaybolmasına neden olacak şekilde hareket edebilir. Ancak bu muhtemelen gelecekteki birkaç yüz milyon yıl içinde olacak.”
