Haber: Damla Oya Erman
Bu hizmet, farklı stil ve mevsimleri kapsayan bir dizi kıyafeti rezerve etmelerine ve varışlarında otellerinde teslim alabilmelerine olanak tanıyor. Konaklama süresinin sonunda ise kıyafetler geri alınıp yıkanarak sisteme yeniden dahil ediliyor.
Adı Any Wear, Anywhere olan bu hizmet, Ağustos 2024 sonuna kadar devam edecek ve Japan Airlines, uçaklarının taşıdığı yükü azaltarak karbon emisyonlarını azaltabileceğini söylüyor.
Any Wear, Anywhere, yaklaşık 10 kilogramlık bir valiz tasarrufunun, emisyonlarda yaklaşık 7,5 kilogramlık bir tasarrufa eşit olduğunu tahmin ediyor. Bu da yaklaşık 78 gün boyunca günde 10 dakika saç kurutma makinesini çalıştırmakla eşdeğer.
Fikri ortaya atan ve rezervasyonlar, teslimatlar ve kıyafetlerin yıkanması gibi işlemleri üstlenen Japon şirketi Sumitomo adına Any Wear, Anywhere'ı yöneten Miho Moriya, "Seyahat etmeyi seviyorum ve birçok yabancı ülkeyi ziyaret ettim, ama her zaman valiz sürüklemekten veya yurt dışında çamaşır yıkamaktan nefret ettim" diyor.
Moriya, "Seyahat ederken benim için en önemli üç şey konaklama, yemek ve kıyafet," diyor ve ekliyor: "Yurt dışında seyahat ederken, konaklama ve yemek sunan oteller ve restoranlar var, ancak giyim yok. Neden kıyafetlerimizi evden getirmeliyiz?" şeklinde konuşuyor.
Hizmetin kullanıcıları, web sitesine giriş yapar ve birkaç seçenek arasından seçim yapar: kadın veya erkek giyim, hangi mevsim için olduğu, şık veya gündelik tarz, üst ve alt sayısı ile teslim alınma ve geri verme tarihleri. Seçimleri otelde kendilerini bekler ve fiyatlar kiralama süresi boyunca 34 ile 48 dolar arasında değişir.
Tüm giysiler ya önceden kullanılmış ya da şirket stoklarından temin edilmiştir, ancak kullanıcılar seçimleri hakkında bu bilgiyi göremiyorlar. Hizmet Temmuz ayının başından beri faaliyettedir ve Moriya, yanıtların son derece olumlu olduğunu belirtiyor. "Promosyon yapmamamıza rağmen dünya genelinden ve toplamda 115'ten fazla ülkeden talepler alıyoruz" diyor ve en fazla kullanıcıya sahip olan ülkelerin Amerika Birleşik Devletleri ve Avustralya olduğunu ekliyor.
Denemenin gerçek etkisi, Japonya Airlines'ın ağırlık tasarrufunu hesapladığında ve emisyonlardaki kesin azalımı hesapladığında ortaya çıkacaktır. Moriya, "Bu hizmetin sürdürülebilir olup olmadığını söyleyebilmemiz için sonuçları görmemiz gerekiyor" diyor ve bu hesaplamaların giysi teslimatları ve yıkamalarının neden olduğu emisyonları içereceğini belirtiyor.
Ağırlık Azaltma, yakıt tasarrufu yapmanın ve emisyonları azaltmanın kanıtlanmış bir yoludur ve uçak üreticileri ile havayolları tarafından uzun zamandır dikkate alınmıştır. Örneğin, Qantas, birinci sınıf ve iş sınıfı için tasarlanmış masa gereçlerini sadece %11 daha hafif yaparak yılda 1,1 milyon pound (535 metrik ton) yakıt tasarrufuna başladığını söylüyor.
Ancak, Havacılık Danışmanlık firması AviationValues'den havacılık analisti Gary Crichlow'a göre, Japonya Airlines'ın bagaj ağırlığında istatistiksel olarak anlamlı bir azalma görmesi gerekiyor. Crichlow, "Yolcuların gerçekten daha az bagajla seyahat edip etmediklerini belirlemeleri gerekirse" diye ekliyor, "ardından bu azaltılmış ağırlığın gerçekten azalmış yakıt tüketimine nasıl yansıdığını belirlemeleri gerekir."
Bunun kanıtlandıktan sonra, daha düşük ağırlığın gerçekten azaltılmış yakıt tüketimine dönüştürülmesini sağlamak zor olacaktır. Crichlow, "Emisyonlar açısından önemli olan, uçağı havaya kaldırırken ve Japonya'ya inene kadar orada tutarken toplam ağırlığı kaldırmak için ne kadar yakıtın yanmasıdır" diyor.
"Bu, yolcular, valizler, kargo, mürettebat veya cateringden kaynaklanan ağırlıktan bağımsız olarak önemli değildir. Uçak alanı son derece değerli olduğundan, yolcu bagaj ağırlığının azalmasını ek gelir sağlayan karın kargosu ile dengelemek için ekonomik bir teşviki her zaman olacaktır. Bu, genel bir bakış açısından kötü bir şey olmayabilir, çünkü uçağın kargo kapasitesinin en verimli kullanımına yol açarsa. Ancak bu, girişimin belirtilen amacına aykırı gibi görünüyor. Bu nedenle, gerçekten tasarruf edilen ağırlığın (varsa) ve yakıt tüketiminin azalma sonucunun ne olduğuna dair şeffaflık önemli olacaktır."
Sürdürülebilir moda uzmanı ve eğitimci olan Nina Gbor, projenin olumlu bir adım olduğunu düşünüyor. "İnsanlar genellikle tatil ve iş seyahatleri için yeni kıyafetler alır, bu yüzden bu hizmet gereksiz kıyafet atığını ve yeni giysiler yapmak için kullanılan temiz kaynakları azaltacaktır. Ayrıca atıl stokları ve önceden kullanılmış giyimleri kullanmaktadır, aksi takdirde çöplüğe veya yakılmış olabilecekti.
"Giyimlerin aktif kullanım süresini sadece dokuz ekstra ay uzatarak, karbon, su ve atık ayak izlerini her biri yaklaşık yüzde 20-30 azaltır."
Gbor, girişimin daha fazla havayolu tarafından benimsenmesi gerektiğini düşünüyor. "2023 yılında küresel uçuşların 32,4 milyon yolcuya ulaşması beklenirken, giyim kiralama modeli, döngüsel ekonomiyi destekleme ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşma konusunda ciddiyseniz, diğer havayolları tarafından da dünya genelinde çoğaltılmalıdır" diyor.
Moriya, bu hedefi paylaşıyor ve Japan Airlines ile işbirliğini OneWorld İttifakı üyelerine genişletmeyi umuyor, bu da American Airlines, British Airways ve Quantas'ı içeriyor - ve sonra diğer ittifaklara geçmeyi umuyor. "Nihai hedefimiz hizmeti dünya genelinde yaygınlaştırmak" diyor.
