Haber: Mert Osman Erman
Bu karar, Pyongyang'ın bir casus uyduyu başarıyla uzaya fırlattığını iddia etmesinin ardından geldi.
Başbakan Han Duck-soo, fırlatmanın Güney Kore'nin güvenliğini tehdit ettiğini belirtti.
Seul, askeri pakta dayalı olarak kurulan bir uçuşa yasak bölgeyi ihlal ederek, Kuzey Kore sınırı boyunca gözetleme uçuşlarına yeniden başlayacağını açıkladı.
Bazı analistler, bu gelişmelerin gerilimi daha da tırmandırabileceğini söyledi.
Pyongyang, Salı günü geç saatlerde, içinde Malligyong-1 casus uydusunun bulunduğu bir roket ateşledi ve fırlatmayı "başarı" olarak niteledi.
Çarşamba günü, Güney Kore'nin askeri, uydunun yörüngeye girdiğini doğruladı ancak henüz işleyip işlemediğini söylemek için çok erken olduğunu belirtti, ancak hem Güney Kore hem de ABD, fırlatmayı sert bir şekilde kınadı.
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Adrienne Watson, bu hareketin "bölge ve ötesinde güvenlik durumunu istikrarsızlaştırma riski taşıdığını" söyledi.
Bir casus uydusunu geliştirmek, Kuzey Kore'nin lideri Kim Jong Un'un 2021'de belirlediği beş yıllık askeri planının önemli bir parçasıdır.
Bu teknoloji, teorik olarak Pyongyang'a Kore Yarımadası'ndaki ABD ve Güney Kore birliklerinin ve silahlarının hareketlerini izleme, gelen tehditleri tespit etme olanağı sağlayabilir. Ayrıca, Kuzey'in nükleer saldırılarını daha fazla hassasiyetle planlamasına izin verir.
Kuzey Kore'nin Uzay Ajansı, fırlatmanın ülkenin "tehlikeli askeri hamlelere" karşı kendini savunma yeteneklerini güçlendirmeye yönelik bir girişim olduğunu söyledi. Pyongyang, önümüzdeki "kısa bir süre içinde" birkaç casus uydusu daha fırlatma planında olduğunu ekledi.
Bazı analistler, uydunun etkili olup olmadığı konusunda şüpheci. Korea Research Institute for National Strategy'deki Füze Merkezi'nin yöneticisi Jang Young-geun, uydunun kamerasının çözünürlüğünün "muhtemelen detaylı askeri keşiflere izin verecek seviyede olmadığını" tahmin etti.
Yine de, bir düşük çözünürlüğün, hedeften bağımsız olarak bir saldırının daha etkili olması için bilgiye ihtiyaç duyulacağını belirtti.
Carnegie Endowment for International Peace'den nükleer politika uzmanı Ankit Panda, uydunun Kuzey Kore'nin silahlı kuvvetlerinin etkinliğini artırabileceğini, ancak tersine Kore Yarımadası'nda "dengesini bozucu bir etkisi" olabileceğini düşündüğünü söyledi.
"Pek çok konuda Pyongyang'ı kriz anlarında daha az telaşlı hareket etmeye zorlayabilir" dedi. "Örneğin, uydularını kullanarak ABD ve Güney Kore'nin gerçekten büyük bir saldırıya hazırlanmadıklarını doğrulayabilir."
Kuzey, iki önceki başarısız fırlatmanın ardından bu yıl içinde bir casus uydusunu yörüngeye koyma girişiminin üçüncüsüdür. Güney Kore yetkilileri, Pyongyang'ın önceki başarısızlıklarına neden olan engelleri aşmasına yardımcı olacak teknik destek aldığına inandıklarını söyledi.
Kim Jong Un, Rusya'nın Uzak Doğu'sundaki Vostochny uzay merkezinde Eylül ayında Vladimir Putin ile buluştuğunda, Rus lideri Mr. Kim'in uydular inşa etmesine yardımcı olacağını ima etti. ABD ve Güney Kore, Kuzey'in Rusya'ya Ukrayna'da kullanılacak silahlar gönderdiğine inanıyor ve Moskova'nın karşılığında askeri uzmanlığını paylaşmayı kabul etmiş olabileceğini düşünüyor.
Ancak Panda, Kuzey'in Rusya'nın teknik yardım aldığına dair kanıt olmadığını ve bunu uygulamadığını söyledi. "Bu, Kuzey Kore'nin üçüncü fırlatma girişimi ve uzun süredir kendi uzay sistemleri üzerinde araştırma ve geliştirme yapıyorlar" dedi.
2018'de Kim ve o zamanın Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in, iki ülke arasındaki gerilimi azaltma ve bir çatışmanın patlak vermesini önleme amacıyla Kapsamlı Askeri Anlaşmayı imzaladı. Anlaşma, sınırın yakınındaki her iki tarafın askeri hareketlerini sınırladı, gözetleme noktalarını kaldırdı, canlı ateş tatbikatlarını yasakladı ve bir uçuşa yasak bölge oluşturdu.
Ancak Güney Kore hükümeti, anlaşmanın kendisini bir saldırıya karşı savunmasız bıraktığını savunarak, sınır boyunca gözetleme uçağı ve keşif dronları uçurmasını engellediğini belirtti.
Güney Kore Ulusal Güvenlik Konseyi üyeleri Çarşamba sabahı erken saatlerde toplandı, ardından savunma şefleri ve kabine. Hepsi ülkenin sınırları boyunca gözetleme operasyonlarına hemen başlaması gerektiğine ve bunun da başkanın onayıyla olduğuna karar verdi.
Bu artan gözetleme, Güney'in önceden dağ yamaçlarının ardında gizlenen Kuzey Kore karakollarını ve uzun menzilli topçularını izlemesine izin verecek. Seul şu anda Kuzey'i izlemek için ABD casus uydularına güveniyor, ancak Kasım ayının sonunda kendi yapımı ilk modelini uzaya fırlatmayı planlıyor.
Bazı analistler, askeri anlaşmanın askıya alınmasının gerilimi tırmandırabileceğini ve sınır çatışmalarını daha olası hale getirebileceğini uyarıyor.
Korea Institute for National Unification'dan Hong Min, anlaşmanın çatışma sayısını önemli ölçüde azalttığını ve Kuzey'i caydırmada başarılı olduğunu belirtti. Seul'ün "Kuzey'e daha fazla kışkırtma yapma gerekçesi sağlama riski" olduğunu söyledi.
Ancak KIDA'dan Jo Bee Yun, askıya almanın gerilimi artırmayacağına inanmıyor, çünkü Pyongyang'ın 2022'den bu yana düzenli olarak füze fırlattığını belirtti. "Provokasyon döngüsü zaten yeniden başladı. Güney Kore'nin bir şekilde yanıt vermesi gerekiyordu veya başka bir zamanda vermek zorundaydı."
