Haber: Mert Osman Erman
Salı günü parlamento oylamasına sunulan plan, yeşil teknolojiler için yüksek talepte olan değerli metallerin arayışını hızlandıracak.
Çevre bilimciler, bu durumun deniz yaşamı için yıkıcı olabileceği konusunda uyarılarda bulundu.
Oylama Norveç sularını ilgilendirse de, bu yıl uluslararası sularda madencilik konusunda da anlaşmaya varılabilir.
Oylamanın, 2023 yılının sonunda parti çapında destek aldıktan sonra sorunsuzca geçmesi bekleniyor.
Norveç hükümeti, yalnızca daha fazla çevresel çalışma yapıldıktan sonra lisans verilmeye başlanacağını ve dikkatli davrandığını söyledi. Derin denizde, lityum, skandiyum ve kobalt gibi mineraller içeren patates büyüklüğünde kaya nodülleri ve kabuklar bulunmaktadır. Bu mineraller, piller dahil olmak üzere temiz teknolojiler için kritiktir.
Norveç'in önerisi, şirketlerin bu kaynakları madencilik için başvuruda bulunabileceği 280.000 km²'lik (108.000 mil²) milli sularını açacak - İngiltere'nin boyutundan daha büyük bir alan.
Bu mineraller kara üzerinde de bulunabilir, ancak bunlar birkaç ülkede yoğunlaştığından arz riskini artırır. Örneğin kobaltın en büyük rezervlerinden bazılarına sahip olan Kongo Demokratik Cumhuriyeti, ülkenin bazı bölgelerinde çatışma ile karşı karşıyadır.
Öneri, endüstrinin mevcut faaliyetlerde çevresel zararı önlemeye odaklanması gerektiğini savunan AB ve Birleşik Krallık ile çatışmaktadır.
Deniz tabanından mineralleri toplama teknikleri, Uluslararası Doğa Koruma Birliği'ne (IUCN) göre önemli ölçüde gürültü ve ışık kirliliği oluşturabilir, ayrıca nodüllere dayanan organizmaların yaşam alanına zarar verebilir.
Kasım ayında, 120'den fazla AB milletvekili, Norveç parlamentosunu "deniz biyoçeşitliliğine ve iklim değişikliğinin hızlanmasına bu tür faaliyetin riski" nedeniyle projeyi reddetmeye çağıran bir açık mektup yazdı. Mektup ayrıca Norveç tarafından yapılan etki değerlendirmesinin çok sayıda bilgi eksikliğine sahip olduğunu belirtti.
Norveç hükümeti, projenin orijinal planını değerlendiren Enerji ve Çevre Komitesi Başkanı Marianne Sivertsen Næss, Norveç hükümetinin "mineral faaliyetlerine temkinli bir yaklaşım benimsediğini" söyledi.
Sivertsen Næss, "Şu anda deniz tabanından mineralleri çıkarma şeklindeki bilgileri çıkarmak için gerekli bilgiye sahip değiliz. Hükümetin faaliyetleri onaylamakla aynı şey değildir. Deniz tabanındaki minerallerin çıkarılmasının onaylanması için lisans başvurularını sunmalarına izin verir" dedi.
Loke Minerals'in kurucu ortaklarından olan Walter Sognnes, öneri geçtikten sonra lisans başvurusunda bulunmayı planlayan bir Norveç madencilik şirketi olarak, madenin başlamadan önce derin okyanusu anlamak için daha fazla şeyin yapılması gerektiğini kabul etti.
Sognnes, BBC'ye şunları söyledi: "Çevresel etki üzerindeki bilgi boşluğunu kapatmak için oldukça uzun bir keşif ve haritalama faaliyeti dönemine sahip olacağız."
Kampanyacılar, daha fazla yatırımın kara madenciliği yaptığımız mevcut mineralleri geri dönüşüm ve tekrar kullanıma yönlendirmesi gerektiğini savunuyor. Environmental Justice Foundation'ın bir raporuna göre, mobil telefonların geliştirilmiş toplama ve geri dönüşümü ile yılda 16.000 ton kobalt, yıllık üretimin yaklaşık %10'u, geri kazanılabilir.
