Haber: Mert Osman Erman
Rusya, Ukrayna'ya müdahale ettikten sonra UN'un önde gelen insan hakları organından geçen Nisan ayında kovuldu.
Ancak şimdi Rus diplomatlar ülkelerinin konseye yeniden üç yıllık taze bir dönem için seçilmesini sağlamaya çalışıyorlar.
BBC, destek isteyen BM üyelerine dolaştırılan Rusya'nın pozisyon belgesinin bir kopyasını elde etti.
Oylama gelecek ay yapılacak.
BBC tarafından görülen belgede, Rusya, "insan hakları konuları için uygun çözümler bulmayı" taahhüt ediyor ve konseyin "bir grup ülkenin siyasi isteklerine hizmet eden bir araç haline gelmesini" durdurmaya çalışıyor; bu grup ülkelerin Batı'ya gönderme olduğu anlaşılıyor.
Diplomatlar, Rusya'nın Ukrayna ve kendi sınırları içinde insan hakları ihlalleriyle suçlandıktan sonra uluslararası itibarını geri kazanmayı umduğunu söylediler. Bu ihlallerin son kanıtları, Ukrayna'daki İnceleme Komitesi'nin Pazartesi günü insan hakları konseyine sunduğu bir raporda sunuldu.
Komite başkanı Erik Mose, işkence, tecavüz ve sivillere yönelik saldırılar da dahil olmak üzere savaş suçlarının devam eden bir kanıtı olduğunu söyledi.
Birleşmiş Milletler'in Rusya özel raportörü Mariana Katzarova'nın iki hafta önce sunduğu ayrı bir rapor, Rusya'daki insan hakları durumunun da "önemli ölçüde kötüleştiğini" ve işgali eleştiren kişilerin keyfi gözaltı, işkence ve kötü muamele gördüğünü belirtti.
BM İnsan Hakları Konseyi Cenevre'de bulunuyor ve her biri üç yıllık bir dönem için seçilen 47 üyeden oluşuyor.
10 Ekim'de yapılacak olan bir sonraki seçimde, Rusya, Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri için ayrılmış iki koltuk için Arnavutluk ve Bulgaristan ile yarışacak. Oylama, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'ndaki tüm 193 üye ülkeyi içerecek. Diplomatlar, Rusya'nın kampanya yaparak küçük ülkelere oy karşılığında tahıl ve silah teklif ettiğini söylediler.
Bu nedenle, Rusya'nın konseye geri dönebileceği tamamen mümkün olduğunu söylediler.
Rus pozisyon belgesi - BM'de dolaştırılan - konseyde "insan hakları konuları için uygun çözümler bulmak amacıyla işbirliği ve yapıcı karşılıklı saygılı diyalogun güçlendirilmesini teşvik etmek istiyoruz" diyor.
Ana talebi, Rusya'nın üyeliğini kullanacağı "konseyi, bağımsız ve dış politikaları için sadık olmayan hükümetleri cezalandırmak" istemeyen bir grup ülkenin siyasi iradesine hizmet eden bir araç haline getirmesinin önlenmesi gerektiği yönünde. Rusya, bu grubun "bağlı olmayan hükümetleri cezalandırmasını" istemediğini belirtti.
Rusya, 2022 yılında BM Genel Kurulu'nda 93 üye ülkenin lehte oy kullanması, 24 ülkenin karşı çıkması ve 58 ülkenin çekimser oy kullanmasıyla İnsan Hakları Konseyi'nden askıya alındı. Pozisyon belgesinde Rusya, üyelik kaybetmesinin sorumlusu olarak "Amerika Birleşik Devletleri ve müttefikleri"ni suçluyor. Bu ay yayınlanan bir rapor, UN Watch, İnsan Hakları Vakfı ve Raoul Wallenberg İnsan Hakları Merkezi gibi üç kampanya grubu tarafından Rusya'nın İnsan Hakları Konseyi üyeliği için "uygun olmadığını" sonuçladı.
"Rusya'nın hala Ukrayna'daki savaşının devam ettiği bir dönemde konseye yeniden seçilmesi, insan hakları açısından zararlı olurdu ve Birleşmiş Milletler'in Ukrayna'daki suçları için Rusya'yı ciddiye almadığını gösteren bir mesaj gönderirdi," rapor şöyle dedi.
Birleşik Krallık, Rusya'nın İnsan Hakları Konseyi'ne yeniden katılma girişimine "şiddetle karşı çıkıyor."
Bir Dışişleri Bakanlığı sözcüsü şunları söyledi: "Rusya'nın Ukrayna ve kendi vatandaşlarına yönelik insan hakları ihlallerine ve ihlallerine dair yaygın kanıtlar, BM İnsan Hakları Konseyi'nin çalışmasına duyulan tamamen saygısızlığını göstermektedir."
Gölge Dışişleri Bakanı David Lammy, Rusya'nın Ukrayna'da insanlık suçu suçladığını, liderinin Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından savaş su
çlarından suçlandığını ve BM Şartı'na tam bir saygısızlık gösterdiğini söyledi.
"Rusya'nın İnsan Hakları Konseyi'ne geri dönmesi, insan hakları kavramına tamamen aykırı bir durumdur ve Birleşmiş Milletler'in temel değerlerinin korunması gerektiği yönünde bir tehlikeli geri adım olurdu," dedi. "Hükümetin, esas değerlerin BM tarafından korunması gerektiğini savunmak için daha önce çekimser oy kullanan ülkelerle yoğun bir şekilde çalışması gerekmektedir."
