Haber: Mert Osman Erman
En az 120 bin kişi Myanmar'da ve başka 100 bin kişi Kamboçya'da bu tür dolandırıcılık çalışmalarına zorlanmıştır.
Çoğu mağdur, Asya'dan erkeklerdir, ancak Afrika ve Latin Amerika gibi daha uzak yerlerden gelenler de vardır.
Sorun yıllardır var olsa da, BM raporu bu ölçekteki ilk kapsamlı çalışmadır.
Pandemi ile ilgili kapanmalar milyonlarca insanın evlerinde sıkışmasına ve çevrimiçi daha fazla zaman geçirmesine neden olduğunda, çevrimiçi dolandırıcılık şemalarının kara beyinlerinin hazır hedefleri haline geldiler, rapora göre.
Ve suç çeteleri geleneksel olarak hızlı para kazanmaya çaresiz insanları hedef almış olsalar da, şimdi profesyonel işleri olan kurbanları hedef alıyorlar, genellikle lisans veya hatta lisansüstü derecelere sahip olanlar.
Bu suç şebekelerinin insanların siber suça zorlandığı yerlerin çoğu, yönetişimin ve hukukun üstünlüğünün zayıf olduğu ve yetkililerin sorgulandığı yerlerdir, rapor dedi.
"Çevrimiçi suçlarla dolandırılanlar için adalet çağrısını sürdürerek, bu karmaşık olguyu iki set mağdurun olduğunu unutmamalıyız," dedi BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk.
BM, bu dolandırıcılık merkezlerinin yılda milyarlarca dolar gelir ürettiğini tahmin ediyor.
BBC dahil çeşitli medya kuruluşları, bu suç şebekelerine kurban giden insanlarla detaylı şekilde görüşmüştür.
Genellikle, kolay iş ve büyük ayrıcalıklar vaat eden reklamlarla kandırılırlar, ardından Kamboçya, Myanmar ve Tayland'a seyahat etmeleri sağlanır.
Varışlarında, esir tutulur ve çevrimiçi dolandırıcılık merkezlerinde çalışmaya zorlanırlar. Uymayanlar güvenliklerine yönelik tehditlerle karşı karşıya kalır. Birçoğu işkenceye ve insanlık dışı muameleye maruz kalmıştır.
Bazı ağlar ayrıca aşk ve romantizm arayan insanları hedef alır - bu genellikle "domuz kesimi" dolandırıcılığı olarak bilinir. Geçen yılki trajik bir olayda, sadece çevrimiçi olarak konuştuğu "kız arkadaşı" ile Bangkok'ta buluşmak üzere 25 yaşındaki Malezyalı bir kişi öldürüldü.
Bunun yerine Myanmar'a kaçırıldı ve çevrimiçi dolandırıcılığa dahil olan şirketlerde çalışmaya zorlandı. Ailesine son verdiği birkaç aramada, hastalık taklidi yaptığı iddiasıyla dövüldüğünü söyledi. Bir ay boyunca yoğun bakımda kaldıktan sonra öldü.
Güneydoğu Asya ülkelerindeki mevcut düzenlemeler genellikle uluslararası standartları karşılamamakta ve "büyük ölçüde" pandemiden bu yana çevrimiçi dolandırıcılık işlemlerinin nasıl geliştiğine yeterince yanıt verememiştir, BM dedi.
UN İnsan Hakları Ofisi'nde göç üzerine üst düzey danışman olan Pia Oberoi, birçok başka vakanın mağdurların "ayıp ve utanç" yaşamaları nedeniyle rapor edilmediğini söyledi.
Rapor, uygun bir yanıtın "yalnızca organize suçla mücadele etmek veya sınır kontrollerini uygulamak olmadığını", bu insan kaçakçılığı kurbanlarına koruma ve adalet sağlaması gerektiğini ekledi.
Bay Türk, hükümetlerin bu suç şebekelerine karşı kararlı olmalarını istedi.
"Tüm etkilenen devletlerin insan haklarını güçlendirmek ve yönetişimi ve hukukun üstünlüğünü, yolsuzlukla ciddi ve sürekli çabalarla ele almak için siyasi iradeyi toplaması gerekmektedir," dedi.
