ANKARA - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, "Bu yıl kendi rekorunu kıran Eti Maden, yüzde 95 kapasiteyle çalışarak, tam 2 milyon 650 bin ton rafine bor satışı yaparak, ülkemize 1 milyar 300 milyon dolar kazanç sağlamıştır. İnşallah Eti Maden, Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında da yeni bir rekorla bu rakamları da aşacaktır" dedi.

Bakan Fatih Dönmez, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü ev sahipliğinde 2'ncisi düzenlenen 'Bor Çalıştayı'na katıldı. Dönmez, Türkiye'nin bor üretiminde ve ihracatında lider bir ülke olduğunu hatırlatarak, "Hocalarımız akademik çalışmalarında, sektör temsilcilerimiz raporlarında bu cümleye defalarca yer verdi. Sadece üretmek ve ihraç etmek bir ürün için yeterli mi? Elbette değil. Ürünü zenginleştiren, ona değer katan, onu diğerlerinden ayıran en önemli şey aslında üretim öncesinde Ar-Ge ile inovasyonla başlıyor. Eti Maden'e son yıllarda biçtiğimiz 'teknolojik odaklı dönüşüm' rolünün altında da bu gerçek yatıyor. Bor cevherini bor karbüre, ferrobora, lityuma dönüştüren şey bu alanda belirlediğimiz değişim ve dönüşüm hedefidir. Aslında sadece bor da değil, enerjide ve diğer bütün alanlarda Türkiye, artık teknolojiyi tüketen değil, üreten ülke olma sınıfına geçiyor. Dünyadaki rekabet bir zamanlar daha fazla üretim üzerindeydi, şimdi ise teknoloji geliştirme üzerine" dedi. 

'TÜRKİYE YÜZYILI, MADENCİLİĞİN YÜZYILI OLACAK'

İklim değişikliği, kuraklaşma, afetler başta olmak üzere dünyanın bugün her zamankinden daha fazla krizle karşı karşıya olduğunu ifade eden Bakan Dönmez, "Bu durumu çözecek en önemli faktör akıllı ve sorumlu üretim anlayışıdır. Bu nedenle yerli ve milli teknolojiyi üretmek, geliştirmek ve ihraç etmek zorundayız. Türkiye Yüzyılı, madenciliğin yüzyılı olacak. Türkiye Yüzyılı, bor'un ve bor teknolojilerinin yüzyılı olacak. Uç ürün üretimi ve ticaretine öncelik verdiğimiz bir dönem olacak. Dünya bor pazarında yüzde 62'yi aşan pazar payı ile lider pozisyonumuzu daha da güçlendirmiş durumdayız" diye konuştu. 

Bakan Dönmez, Eti Maden'in geçen yıl bor üretim ve satışında büyük başarı gösterip, bor cevherlerini katma değeri yüksek ürünlere dönüştürerek, 2 milyon 630 ton rafine bor satışıyla rekor kırdıklarını söyleyerek, "Bu yıl kendi rekorunu kıran Eti Maden, yüzde 95 kapasiteyle çalışarak tam 2 milyon 650 bin ton rafine bor satışı yaparak, ülkemize 1 milyar 300 milyon dolar kazanç sağlamıştır. İnşallah Eti Maden, Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında da yeni bir rekorla bu rakamları da aşacaktır" ifadelerini kullandı. 

'BOR KARBÜR TESİSİNİN PROJESİNE BAŞLIYORUZ'

Bakan Dönmez, borda uç ürün odaklı yeni strateji ile bor karbür, ferrobor ve lityum tesislerimini hayata geçirdiklerini belirterek, "İnşallah 2023'ün ilk ayında 1000 ton kapasiteli bor karbür tesisimizi devreye alıyoruz. 3 yıl önce temelini atmıştık. Pandemi döneminde tedarik sıkıntısına rağmen tesisimizin inşası yavaşlasa da durmadı. Biliyorsunuz o dönemde yurt dışından bir parça getirmek bile neredeyse imkansızdı. Hamd olsun artık tesisimizi açacak aşamaya geldik. Milli savunma alanında ve yurt dışı piyasalarda oldukça önemli olan, aşınmaya dayanıklı makine parçalarının üretiminde ve nükleer santrallerde kullanılan bor karbürün artık yeni adresi Türkiye olacak. Ferrobor tesisimiz, onun da temelini geçtiğimiz eylül ayında Bandırma'da atmıştık. Yıllık 800 ton kapasiteli tesisimizi inşallah 2023'ün sonlarına doğru faaliyete alacağız" diye konuştu. Dönmez, "Aşınmaya dayanıklı makine parçalarının üretiminde ve nükleer santrallerde kullanılan bor karbürün artık yeni adresi Türkiye olacak. Kütahya Emet’te 5 bin ton üretim kapasiteli yeni bor karbür tesisinin projesine başlıyoruz" dedi.

'İLK DEFA SIVI BOR ATIKLARINDAN LİTYUM ÜRETTİK'

Bakan Dönmez, elektrikli araçlarla birlikte kullanım alanı yaygınlaşan e-mobilite için de dünyada ilk defa uygulanan bir yöntemle sıvı bor atıklarından lityum ürettiklerini ve ilk üretim fazının pilot tesislerinde yıllık 10 ton ile başladığını belirterek, "Orada esas üretime teşkil edecek parametreleri topladık. Hepsini değerlendirdik. İnşallah 2023 Ocak ayında yıllık 600 ton üretim yapacak, Kırka'daki lityum karbonat tesisimizin ihalesini gerçekleştireceğiz. En kısa zamanda da inşallah tesisimizin temelini atacağız. İlerleyen zamanlarda Bandırma'da yıllık 100 ton üretecek ikinci lityum karbonat tesisimizin temelini atacağız. Böylece her iki tesisimizde yıllık 700 tonluk lityum üreterek Türkiye'nin lityum ihtiyacının yüzde 50'sini yurt içinde, Eti Maden'in tesislerinde üreteceğiz" ifadelerini kullandı.  

'GELECEK YÜZYIL, TÜRKİYE'NİN YÜZYILIDIR'

Türkiye'nin artık hedeflerine koşar adım ilerleyen bir ülke olduğunu söyleyen Bakan Dönmez, "Türkiye Yüzyılı ile enerjide, savunmada, sağlıkta, ekonomide, eğitimde kısacası her alanda hedeflerimiz belli. Enerji, Türkiye yüzyılının en kritik öğesi. Bizler de bu nedenle 'Yüzyılın Enerjisi' diyerek sadece bugünleri yarınları değil, gelecek 50-60, hatta 100 yılı kapsayan proje ve yatırımları hayata geçiriyoruz. İnanıyorum ki gelecek yüzyıl Türkiye yüzyılıdır" ifadelerini kullandı.