Haber: Mert Osman Erman
"Doğrudan çatışmaya dahil olan insanlarımız var," diyor Ukrayna Güvenlik Servisi'nin (SBU) siber departmanının başı Illia Vitiuk.
Ağır korumalı SBU merkezi içinde konuşurken, ekibinin hackerlar ve özel kuvvetlerin becerilerini birleştirdiğini, Rus sistemlerine girdiğini, keskin nişancılarla çalıştığını ve en son teknolojileri kullanarak görev yaptığını açıklıyor.
Bu departman, askeriye için hedefler sağlamak için hava dronlarından toplanan bilgileri (insan kaynakları, uydu ve diğer teknik kaynaklarla birlikte) analiz etmek için yapay zeka (AI) görsel tanıma sistemlerini kullanır.
"Kullanacakları askeri silah türünü ve hangi yönde kullanacaklarını anlıyoruz," diyor Vitiuk.
Ekibi ayrıca işgal altındaki bölgelerdeki gözetleme kameralarına sızar ve Rus askerlerinin Ukrayna hareketlerini izlediği kameraları etkisiz hale getirmek için intihar dronları yönlendirir. Bunları genellikle hedefe yakın çalışan ekiplerin çalışmasını gerektirir.
Bu, sıklıkla yakın mesafeden yapılması gereken bir şeydir ve bu da ekip üyeleri için risk taşır. "Onları korumak zorundasınız. Bu yüzden etraflarında güvenlik de olmalıdır," diye açıklıyor Vitiuk.
Başkentin dışında, askeri operatörler dronlar konusunda eğitiliyorlar.
Daha önce lüks bir seyahat rehberi olarak dronları uçurmayı öğrenen Anton, operatörlere dronları nasıl uçuracaklarını öğretmenin en önemli dersinin, kendilerini tespit edilmekten kaçınarak canlı kalmayı öğretmek olduğunu söylüyor.
Savaşın erken dönemlerinde, küçük dronlar cephe hattından 10 km (altı mil) kadar uçuruldu. Ancak şimdi Ukrayna operatörleri, Rus sinyallerini aşmak için çok daha yakın olmak zorundalar.
"Şu an cephe hattına olan mesafe daha kısaldır," diye açıklıyor Anton, bir dronun başında uçarken. "Bağlantımız sinyal karıştırmaktan daha güçlü olmalıdır." Rus istihbarat servisleri de siber ekiplerinin bir kısmını cephe hattına yakın bölgelere taşımış, diye ekliyor Vitiuk.
Bu, askeriye ile daha hızlı iletişim kurmak ve yakalanan Ukrayna cihazlarına veya yakındaki iletişime hızlı erişim sağlamak içindir. Yakalanan bir cihaz daha sonra insanlar onun Rusların elinde olduğunu anlamadan önce daha fazla taktik istihbarat toplamak için kullanılabilir.
Tam ölçekli Şubat 2022 işgalinden önce siber çatışma, askeri operasyonlarla sıkı sıkıya bağlıydı. Bir ay önce Rusya, kamu web sitelerini çevrimdışı bırakarak halkı paniklemeye çalıştı.
"Bu kesinlikle psikolojik bir operasyondu," diyor Vitiuk. Ukrayna çoğu sistemini kurtarabildi ama işgalin başlamasından sadece birkaç saat önce yeni bir siber saldırı dalgası başladı. En etkili olanı Ukrayna askerleri için iletişimde kullanılan bir ABD uydu sağlayıcısını birkaç saatliğine çöktürdü.
Rusya'nın hızlı bir zafer planları suya düşerken ve insan hakları ihlalleri raporları ortaya çıktıkça, bilgi akışının kontrolünün önemi arttı. Bu, 1 Mart 2022'de Kiev'deki bir televizyon kulesine yönelik ortak bir siber ve füze saldırısında vurgulandı.
"Ukraynalıların doğru bilgilere erişimini engellemeye çalışıyorlardı," diye açıklıyor iletişimi koruyan devlet hizmetini başında bulunan Yurii Shchyhol, füze saldırısının izlerinin hala belirgin olduğu kule önünde dururken. Mühendisler şehri yeni ekipmanlarla dolaştılar ve birkaç saat içinde televizyon yayını yeniden başlatıldı.
Füzeler aynı konumda bir veri merkezine de çarptı - ancak kritik veriler yılın daha önceki bir döneminde Batılı teknoloji şirketlerinin yardımıyla uzaktaki sunuculara taşınmıştı.
"Ukrayna'nın bu savaşı karşılamayı başarması, hem sistemini kuran uzmanlarımızın başarısıdır hem de ortaklarımızın yardımı sayesindedir," diyor Shchyhol.
Ukrayna'nın kendi teknoloji çalışanları da savaş çabasına yardım etti. Sıkışık bir Kiev ofisinde, genç gönüllüler, askeriye ve hükümetin mayınların nerede döşenebileceği veya hangi altyapının onarıma ihtiyaç duyduğu gibi her şeyi içeren güncel durum bilg
isi sağlamak için sosyal medya ve diğer kaynaklardan veri kazandıran Griselda adlı bir sistem inşa ettiklerini açıklıyorlar.
Televizyon kulesini ve veri merkezini vuran füzeler aynı zamanda siber saldırılarla da eşlik ediyordu. Ve o zamandan beri siber ve füze saldırıları sık sık birlikte kullanıldı.
Siber saldırılar durmaksızın devam ediyor, diye açıklıyor ülkenin siber savunmasını denetleyen Victor Zhora, 7/24 çalışan Ukrayna'nın olay müdahalesi tesisini gezdirirken. "Bu, Ukrayna'nın siber korumasının kalbi burada atar," diyor. "Her zaman yoğundur."
Bir duvardaki ekran, savaşın başlangıcından bu yana zirveleri ve vadileri gösteriyor. Hükümet en büyük hedeftir. Ofiste bulunduğumuz sırada, genç çalışanlar enflasyon rakamlarının yayınlanmasını geciktiren Ulusal İstatistik Ofisi'ne yapılan bir saldırıyla ilgileniyorlar.
Güvenlik Servisi'nde Illia Vitiuk'un siber ekibi, Rus istihbarat servislerinin elite hackerlarını, hackerlarını onların bilgisayar sistemlerine sızdırmaları ve telefon görüşmelerini dinlemeleri için yönlendirmeleri ile karşı koymak için çalışır.
"Her zaman Ukrayna'nın güçlü Rus hackerları efsanesini çürüttüğünü söylerim," diyor, iki birbirine yakın dövüşen ve birbirlerini iyi tanıyan yakın rakiplerin dövüştüğü bir arenayı karşılaştırarak. Kolay olmadığını ve yakın tehlikeler olduğunu ekliyor.
Ancak Vitiuk, Ukrayna'nın bu siber saldırıları sistemini işleyerek sindirdiğini savunuyor.
Moskova, neredeyse tüm siber uzmanlığını Ukrayna'ya karşı kullanıyor ve bu da ona Batı hedeflerine saldırmak için çok az kapasite bırakıyor.
Eğer Ukrayna düşerse, Vitiuk uyarıyor, o zaman bu saldırılar başka bir yere yönlendirilecektir.
Ancak Ukrayna ve diğer müttefikler, Rus rakibine karşı savaşırken teknolojinin modern savaş alanına nasıl entegre edilebileceğini öğreniyorlar.
