Haber: Damla Oya Erman
Kore'nin eski Gaya konfederasyonundan mezarlar koleksiyonu, Danimarka'da Viking Çağı yüzük kale, eski bir Tay şehri ve Ohio'da 2.000 yıllık arkeolojik çalışmalar, bu yıl UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alma şerefine sahip olabilecek adaylar arasında bulunuyor.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), uzun bir değerlendirmenin ardından yakında hangi sitelerin Dünya Mirası Listesi'nde yer alacağını duyurmayı bekliyor.
Bu yıl UNESCO Dünya Mirası Komitesi, 2022 ve 2023 yılından gelen başvuruları gözden geçiriyor ve dünya genelinden katılımcılar, neredeyse 50 adayı incelemek üzere Riyad, Suudi Arabistan'daki oturuma katılıyor.
'Olağanüstü evrensel değer'
Ohio'nun Hopewell Töreni Arkeolojik Çalışmaları, bu yılki adaylık listesindeki tek ABD girişi.
Bu yılki toplantı, UNESCO'nun ilk Dünya Mirası Siteleri'ni belirlediği 45 yılın ardından geliyor, bu sırada hem ABD'nin Yellowstone Ulusal Parkı hem de Ekvador'un Galapagos Adaları istenen listeye yerleşti.
UNESCO'ya göre, siteler Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmek için "olağanüstü evrensel değere" sahip olmalıdır.
Listeye dahil olabilmek için bir site, "Dünya Mirası kavramının kendisinin evrimini yansıtmak üzere komite tarafından düzenli olarak gözden geçirilen belirli bir kriter listesinden en az birini karşılamalıdır."
Adaylık süreci yıllarca sürebilir ve bir anıt bir yıl boyunca atlanırsa, bir sonraki UNESCO sözleşmesi geldiğinde tekrar incelenebilir.
Bir anıt bir kez UNESCO Dünya Mirası statüsü kazandığında, temel olarak bulunduğu ülke veya millet, sitenin korunmasına yardımcı olmak için UNESCO'dan finansal yardım ve uzman tavsiyesi alabilir.
Şu ana kadar Dünya Mirası Komitesi, dünya genelinde yaklaşık 1.157 sitenin 167 farklı ülkeye Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmesini onayladı.
Adaylar:
Gaya Tümülleri
Sadece Dünya Mirası Komitesi ve liste oluşturan sözleşmeye imza atan ülkeler siteleri aday gösterebilir.
Başvurular sunulduğunda yaklaşık 40 ülkeden oluşan bu grup, o zamandan beri 195 ülkeye kadar büyüdü.
Kore'nin eski Gaya konfederasyonundan yedi mezar kümesinden oluşan Gaya Tümülleri, bu yıl UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne aday gösterilen 50 sitenin birçok ilgi çeken örneğinden biridir.
Goryeong'un tepelerine yayılan koni şeklindeki gömü tümülüsleri, Güney Kore'den seçilirse listedeki 16. site olacak.
Etiyopya'nın Bale Dağları Milli Parkı'nın inanılmaz manzarası, 240 mil güneydoğusundaki Addis Ababa'da bulunan Sanetti Platosu dahil 830 mil karelik bir alanı kapsıyor ve dünyanın en nadir kanidi olan Etiyopya kurduna ev sahipliği yapıyor.
Öte yandan, Türkiye'nin antik Phrygia başkenti Gordion da "kültürel özellikler" bölümü altında aday gösterildi.
Tarih boyunca M.Ö. 3000'e kadar uzanan zengin bir tarihe sahip olan Gordion, yaklaşık 90 piramit şeklindeki tepeye sahiptir ve en büyüğünün antik kral Midas'ın mezarı olduğu düşünülmektedir.
Düşünülen diğer hazineler şunları içerir:
Viking Çağı Yüzük Kaleleri, Danimarka: 1.000 yıldan fazla bir süreye dayandığına inanılan eski tahkimatların ve konutların kalıntıları.
Fyrkat Viking Çağı Yüzük Kale: kale üzerinden kuzeydoğuya doğru hava görüntüsü, rekonstrüksiyonlu uzun ev (sağdaki bayrakla) ve Onsild Nehri vadisi.
Madagaskar'ın Andrefana kuru ormanları: Yalnızca Madagaskar'da bulunan lemurlar dahil olmak üzere flora ve fauna'nın son derece alışılmadık manzaraları.
Tayland'ın Eski Kasabası Si Thep: Bir zamanlar güçlü bir yerel devlete dönüşen eski bir şehir kalıntıları.
Nîmes'in Maison Carrée: "Kare Ev" Roma tapınağı, Güney Fransa üzerindeki Roma İmparatorluğu'nun hükümetini en iyi koruyan kalıntılardan biridir.
Maison Carrée manzarasına bakın
Suudi Arabistan'ın Uruq Bani Ma'arid: Arapça boş çeyrek anlamına gelen Ar-Rub‘ al-Khali'nin batı sınırı, dünyanın en etkileyici kumlu çöllerinden biridir ve nadir Arab oryxine ev sahipliği yapar.
Kumluk dünler manzarası
Hopewell töreni arkeolojik çalışmaları, Ohio: Bu devasa tören yapıları, bazılarının ay veya yıldız gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülen 2.000 yıl kadar eskiye dayanmaktadır.
Rusya'nın Vladimir Oblast bölgesinde yer alan küçük bir ortaçağ kasabası olan Historic Center of Gorokhovets, Rusya, Gorokhovets Tarih ve Mimarlık Müzesi'ne ev sahipliği yapmaktadır.
Erfurt, Almanya'nın Yahudi-Ortaçağ mirasının önemli örneklerini içeren eski bir sinagog olan Mikveh olarak bilinen bir Yahudi ibadet banyosuna ev sahipliği yapan Eski Sinagog ve ortaçağ Yahudi topluluğunun mezar taşları gibi birçok örneğe sahip.
Koh Ker: Eski Lingapura veya Chok Gargyar Arkeolojik Alanı, Kamboçya: Khmer İmparatorluğu'nun eski başkenti olan bu 10. yüzyıl tapınak kompleksi, Prang olarak bilinen sembolik yedi basamaklı bir piramide ev sahipliği yapar.
Courland, Letonya'daki tarihi Goldingen olarak bilinen Kuldīga, eski şehrinin güzel eski şehri ve kırmızı tuğla köprüsü ile tanınır.
Modernist Kaunas: Optimizmin Mimarisi, 1919-1939, Litvanya
Ulusal Arkeolojik Park Tak'alik Ab'aj, Guatemala
Yerlilerinin Kültürel Manzarası ve "Köç Yolu" Yaylacılık Rotası, Azerbaycan, Khinalig Halkı: Azerbaycan'ın Kültürel Manzarası
Djerba: Kültürel manzara, Tunus
ESMA Müzesi ve Bellek Alanı - Eski Gizli Merkezi, İşkence ve Yok Etme, Arjantin
Birinci Dünya Savaşı Batı Cephesi'nin Mezar ve Anma Alanları, Belçika / Fransa
Jodensavanne Arkeolojik Alanı, Surinam
Kraliyet Eise Eisinga Planetarium, Hollanda
Anadolu'nun Ortaçağ Ahşap Sütunlar ve Üst Yapıları ile Ortaçağ Camileri, Türkiye
Soykırımın Anma Siteleri: Nyamata, Murambi, Gisozi ve Bisesero, Ruanda
Hoysala'ların Kutsal Toplulukları, Hindistan
Yogyakarta'nın Kozmolojik Ekseni ve Tarihi Anıtları, Endonezya
Masouleh'nin Kültürel Manzarası, İran
Anticosti, Kanada
Bale Dağları Milli Parkı, Etiyopya
Turan'ın Soğuk Kış Çölleri, Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan
Kuzey Apenin Evaporit Karst ve Mağaraları, İtalya
Nyungwe Ulusal Parkı, Ruanda
Tajikistan'ın Tigrovaya Balka Doğa Rezervi Tugay Ormanları
Moğol Altay Dağlarının Yüksekleri, Moğolistan
Yunanistan'ın Zagori Kültürel Manzarası
Guimarães ve Couros Bölgesi'nin Tarihi Merkezi, Portekiz
