Geçtiğimiz yıl yapılan yasal düzenlemeyle noterlerin yetkileri arasına eklenen ve uygulaması 2023 yılına bırakılan “taşınmaz satış sözleşmesi yapma” yetkisiyle ilgili yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Uygulamanın önümüzdeki mayıs ayında başlaması bekleniyor.
Resmi Gazete’nin 32070 sayılı ve 11 Ocak 2023 tarihli nüshasında yayımlanan yönetmeliğe göre; noterler uygulamanın başlamasıyla birlikte (2023 Mayıs ayında) taşınmaz satış sözleşmesi yapabilecek. Bu zamana kadar sadece tapu müdürlüklerinde yapılabilen taşınmaz satış sözleşmeleri noterler tarafından da gerçekleştirilebilecek. Özellikle büyükşehirlerdeki tapu müdürlüklerinde yaşanan yoğunluklar ve vatandaşların yaşadığı mağduriyetler dolayısıyla taşınmaz satış işlemlerinin noterlerce yapılabilmesi yönünde büyük talep vardı. Tapulu taşınmazların satış işlemlerinin daha kolay ve hızlı yürütülmesi için bir çözüm önerisi olarak değerlendirilen taşınmaz satış sözleşmelerinin noterlerce yapılabilmesine ilişkin düzenleme vatandaşlara önemli bir kolaylık sağlayacak.
Düzenlemeye göre noterler, tapu bilişim sistemi vasıtasıyla taşınmazlara ilişkin kayıt ve belgeleri inceleyebilecek ve bu inceleme neticesinde taşınmazın satışına engel hukuki bir durumun bulunmaması halinde taşınmaz satış sözleşmesini düzenleyerek yapılan işlemi tapu bilişim sistemine aktaracaklar. İşlemin tapu siciline tescili, ilgili tapu müdürlüğü tarafından gerçekleştirilecek. Noterlerin sicile tescil yetkisi olmayacak.
Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikte, taşınmaz satış işlemlerini noterde yapmak isteyenlerin başvurularını nasıl yapacakları da ayrıntılı olarak düzenlendi. Yönetmeliğin beşinci maddesinde; başvuruların sadece Noterler Birliğinin “e-randevu/başvuru” uygulamasından e-Devlet kapısı kullanılarak yapılacağı belirtildi. Başvuruda, satışa konu taşınmaza ve taraflara ait belgelerin örneklerinin sisteme yükleneceği, belgelerin asıllarının ise randevu tarih ve saatinde noterliğe müracaatda ibraz edileceği ifade edildi. Taraflar, başvuru sırasında, sözleşmenin düzenlenmesini istedikleri noterliği serbestçe seçebilecekler. Randevu tarih ve saatinde noterlikte hazır bulunmayan taraflara, on gün içinde noterliğe müracaat etmeleri hâlinde işlemin yapılacağı, aksi takdirde başvurunun iptal edileceği bilgisi kısa mesajla bildirilecek. Taraflarca sözleşme imzalandıktan sonra tescilin tamamlanmasını müteakip, noter tarafından alıcıya tapu senedi verilecek. Noterliklerde gerçekleştirilen taşınmaz satış işlemlerinde de tapu harcı, döner sermaye hizmet bedeli ve noter ücreti ödenecek.
Yönetmelikte ayrıca, tapu kayıt örneği ve diğer belgelerden hak sahibinin belirlenememesi veya satışa engel hukuki bir durumun varlığı hâlinde noterlerce satış işleminin gerçekleştirilmeyeceği hüküm altına alındı. Alınan bilgide, uygulamanın bilgi-işlem alt yapısının tamamlanmasıyla birlikte önümüzdeki mayıs ayında başlayacağı belirtildi.
