Merak ettiği her konuyu sorgulayan, araştıran ve düşünen insanların yolu mutlaka felsefe ile kesişmiştir. Hatta bu tarz insanların benimsediği bir felsefi akımı da vardır. Kitap okuyan, özellikle klasikleri okuyan insanlarda bu felsefi akımları net bir şekilde görürsünüz.
Felsefe Türkçe’ye, Arapça falsafa kelimesinden geçmiştir. Arapça’ya ise eski Yunanca’da bilgelik sevgisi anlamına gelen philosophia kelimesinden geçmiştir. Platon felsefe için ‘’Doğruyu bulma yolunda düşünsel bir çalışmadır.’’ der.
Bence felsefe, insanın kendisini, insanlığı, doğayı ve evreni tanıması için, iyiyi ve doğruyu keşfetmesi için ve erdemli bir insan olabilmek için yaptığı sorgulamalar ve düşünme faaliyetleridir.
Felsefe akımlarından en ilgimi çekeni Stoacılık olmuştur. Stoacılık Kıbrıslı Zenon tarafından kurulan ve Sokrates’in öğrencilerinin fikirlerinden doğan bir felsefi akımdır. Helenistik dönemde ve Roma İmparatorluğu’nda çok popülerdi. Stoacılar gerçek mutluluğa, insanın erdemli olması ve doğayla uyum halinde yaşamasıyla ulaşılacağını düşünürler. Mutluluğun maddesel olmadığını savunurlar.
Felsefe ve Stoacılık akımından bahsedince, ‘’Bu adam işin sonunu nereye bağlayacak?’’ dediğinizi duyar gibiyim. Siz kıymetli okurlarım için bu haftaki yazımda Stoacı filozof ve aynı zamanda Roma İmparatoru olan Marcus Aurelius’un hayatını ve tabii ki kadim eseri ‘’Kendime Düşünceler’’ kitabını inceledim. Herkese keyifli okumalar dilerim.
MARCUS AURELIUS
Marcus Aurelius Antoninus Augustus, 121 – 180 yılları arasında yaşamış, 16. Roma İmparatoru olarak 161-180 yılları arasında hüküm sürmüş, Stoacı filozoftur.
Eutropius, Marcus Aurelius için ‘’Ona hayran olmak, onu övmekten daha kolay olabilir.’’ demiştir.
İyi bir felsefe eğitimi almıştı ve yaşam ilkeleri açısından tam bir filozoftu. Kendisini Stoa felsefesine adamıştı. Felsefe başta olmak üzere Yunan ve Latin edebiyatına da hakimdi. İmparatorluğa yükselmesinden sonra bile Roma’da herkese kendisiyle eşitmiş gibi davrandı.
Ilımlı kişiliği ve adil yönetimi ile bilinen, eşitlik ve özgürlük inancına sahip olan Marcus Aurelius, imparatorluğu boyunca doğayı anlayarak yaşamaya çalışmış ve her şeyden önce insan merkezli yaşamıştır.
Ancak Stoacı imparatorun, barışçıl bir insan olmasına rağmen ülkesi için hükümdarlığının çoğunu seferlerde geçirdiği bilinir. Pers İmparatorluğu ve Germen kavimleri ile olan savaşları ve Tuna Nehri’ni aşması ile tarihe adını yazdırmıştır.
KENDİME DÜŞÜNCELER
Kendime Düşünceler, Marcus Aurelius’un aslında kendisine öğütler vermek amacıyla yazmaya başladığı ve kendisine ait düşüncelerin birleşmesinden oluşan bir eserdir. Aurelius kitabını 169 yılı sonlarından başlayarak Germen kavimlerine düzenlenen sefer esnasında yazmaya başladı ve günlük olarak düşüncelerini kağıda dökmeye devam etti.
Aurelius kitabında kendisinden önceki caesarları ve filozofları eleştirirken, kendisini de sorguya çekmeyi ve vicdan muhasebesi yapmayı ihmal etmemiştir. Rönesans ve sonraki kuşaklarda da etki bırakan eser, günümüzün de en önemli değerlerinden biridir. İnsanlığın Stoa felsefi akımını anlayabilmesi için eşsiz bir kaynaktır.
Aurelius’un eserinde kendisine verdiği bu öğütler aslında tüm insanlığa ışık tutuyor. İyi bir insan olabilmek kitabın en önemli mesajı ve temel konusudur. Aurelius kitabında ‘’Nasıl iyi bir insan olunacağı hakkında fazla konuşma, öyle biri ol.’’ diyor. İnsanın önce kendisini tanımasını, kendisine çeki düzen vermesini vurguluyor. Çünkü farkındalık sahibi ve aklı yerinde bir birey kendi kusurlarını görüp, erdemli bir insan olabilmek için kendisine doğru şekli verebilmelidir. Bizler topluma iyi bir insan olabilmek için neler yapılması gerektiğinin mesajlarını vermeden önce bu işe kendimizden başlamalıyız.
Kitap insanın kendisini tanımasını, kendisini anlamasını, iyi bir insan olabilmeyi, doğru bir şekilde yaşamımızı sürdürebilmeyi, doğayla uyum halinde yaşayabilmeyi, evreni tanımayı anlatıyor. Ben merkezcilik değil, daha iyi bir toplum ve evren için biz olmayı öğretiyor, merkezine insanlığı koyuyor. Stoacılık felsefi akımını ilke edinerek gerçek mutluluğa ulaşmanın yollarını anlatan kitap, özetle erdemli bir insan olabilmemiz için bizlere neler yapmamız gerektiğini öğretiyor.
Bu eserin her sayfasında, her konusunda, her cümlesinde kendinize yol gösterecek eşsiz tavsiyeler bulacaksınız. Kendime Düşünceler, ele aldığı konularla insanlığa rehberlik eden ve bir kez değil ara ara okunması gereken tam bir başucu kitabıdır.
Yazımı her zaman olduğu gibi, kitaptan aldığım güzel bir alıntı ile sonlandırıyorum.
‘’Aklın bozulması, bizi saran, soluduğumuz havanın bozulup kirlenmesinden çok daha tehlikeli bir vebadır. İkinci veba sadece canlıların yaşamlarını tehdit eder, diğeriyse insanlığımıza saldırır.’’
Çok okuyun, kitapla ve sevgiyle kalın…
